Jack in the bush
Cỏ hôi
Eupatorium
odoratum L.
Chromolaena
odorata (L.) R. M. King & H. Rob.
Asteraceae
Đại cương :
Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum có nguồn gốc ở vùng nhiệt
đới và cận nhiệt đới Châu Mỹ, nhưng ngày nay mọc trên tất cả những vùng nhiệt
đới. Thân cây mềm, hoa màu kem, hạt có lông mào nhẹ và được phát tán theo gió
khi khô. Do đó mà sự lan rộng của cây Cỏ hôi trong môi
trường rất nhanh khi gặp những điều kiện thích hợp.
Cây Cỏ
hôi Eupatorium odoratum thuộc họ bông cúc Asteraceae, được du nhập vào Châu Á nhiệt đới, Tây Phi
và Châu Úc.
Ở Tây Phi, Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum du nhập một cách ngẩu
nhiên bởi những hạt có cánh trong rừng. Cây đi vào như một cây cảnh ở miền nam
Phi Châu và được du nhập vào trong Côte-d'Ivoire vào năm 1952 để chống lại sự
bành trướng của loài cỏ tranh Imperata. Cây đã được bao phủ ở vùng Queensland, trong
Australie vào năm 1994 và có thể được mang vào bởi những hạt giống ở nước
ngoài.
Một
loài thực vật xâm chiếm khét tiếng có thể phát triển nhanh chóng trong những môi
trường mở và đầy ánh sáng. Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum phát triển trên nhiều
loại đất khác nhau, thí dụ như ( khu rừng với lượng nước mứ hàng năm 1500mm ), những
đồng cò và những vùng đất khô cằn với lượng nước mưa hàng năm thấp, dưới 500 mm
). Trong những vùng đất chua acide, Cây được giới hạn bởi những dòng sông và
trở nên xâm chiếm trong những vùng không giá băng trung bình đến những rừng khô
không bị áp lực bởi những độ ẫm.
Thực vật và môi trường :
Mô tả thực
vật :
Cỏ cao, thân thảo 1 - 2 m
cao ở những khu vực mở, có ít lông, sống lâu năm với tốc độ tăng trưởng nhanh
chóng, thân mềm nhưng ở phần bên dưới thân bụi cứng, màu nâu, những chồi non
màu xanh và mọng nước. Trong những vùng bóng
râm, cây trở thành có màu nhạt vì thiếu ánh sáng và sống như một dây leo, phát
triển tăng trưởng trên những thực vật khác, cây có thể đạt đến 10 m cao. Cây có
nhiều lông và những tuyến nội tiết phát ra một mùi hôi hăng khi bị nghiền nát.
Hệ
thống rễ có nhiều xơ và không lan rộng quá 30 cm trong hầu hết các loại đất.
Lá, mọc
đối, có phiến xoan thon, hình ellip, hay tam giác, đỉnh nhọn, với bìa lá có
răng cưa to 1-5 răng, có lông mịn và gân chánh 3 giống mô hình ngả 3. Kích
thước lá khoảng 10 cm dài và 1 – 5 co rộng, cuống lá từ 1-4 cm.
Phát hoa,
hình tản phòng, màu trắng tro đến vàng nhạt, hơi thơm, ở ngọn nhánh gồm khoảng
10 đến 35 hoa đầu hình thành ở đầu nhánh.
Hoa đầu,
hình trụ, trắng hoặc xanh nhạt lilas, dài 1 đến 1,5 cm, tổng bao có nhiều hàng
lá hoa không lông, hoa toàn hình ống, lưỡng phái và hình thành rất nhiều bao
phủ tất cả bề mặt bụi cây.
Vành
hoa hình chuông, mỏng. Đế hoa rất hẹp, hoa khoảng 20-30 hoặc hơn chút, dài
10-12 mm. Bầu noãn dài khoảng 4 mm, vòi nhụy 4 mm, long mào trắng 5 mm dài.
Bế quả
hình thoi, hẹp và kéo dài, có 5 cạnh, lông mào trắng như chiếc dù, màu nâu khi
hạt khô, láng hay hơi láng.
Bộ phận sử dụng :
Lá.
Thành phần hóa học và dược chất :
▪ Những hóa chất thực vật trong Cây
Cỏ hôi Eupatorium odoratum gồm :
- triterpènes,
- poriférastérol,
- octadécane,
- acétate butyrospermol,
- eupolin,
- chrysophanol,
- acide palmitique,
- acide eupatoric.
▪ Dầu
thiết yếu ly trích từ lá Cây Cỏ hôi
Eupatorium odoratum, gồm những thành phần chánh như :
- α-pinène
- cadinène
- camphre
- limonene
- β-caryophyllène
- cadinol isomère
▪ Những
trích xuất trong nước aqueux và méthanoliques
của những lá Cây Cỏ hôi Eupatorium
odoratum mang lại :
- đường hydrates de
carbone (1,10%),
- chất đạm protéines
(24,08%),
- chất béo lipides
(14%),
- chất xơ thực phẩm fibres
(50%),
- tro (10,98%),
- và một hàm lượng năng lượng 220,20 kcal.
▪ Những
lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum
cũng là một nguồn giàu những nguyên tố khoáng, như là :
- calcium Ca,
- sodium Na,
- kalium K,
- sắt Fe,
- manganèse Mn,
- kẽm Zn,
- đồng Cu,
- phosphore P,
- và magnésium Mg..
▪ Lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum cũng
mang lại :
- alcaloïdes,
- flavonoïdes,
- saponines,
- glycosides cyanogéniques,
- tanins,
- và acide phytique.
Đặc tính trị liệu :
Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum được
sử dụng như một thuốc truyền thống trong Nam Dương Indonésie.
▪ Những lá non Cây Cỏ hôi
Eupatorium odoratum được nghiền nát, và dung dịch thu được có thể được sử dụng
để chữa trị :
- những vết thương ngoài da plaies de la peau.
▪ Những
lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum được dùng như trà để :
- đột phá cảm lạnh rhume,
- và bệnh cúm grippe,
- và bệnh sốt từng cơn không liên tục fièvres intermittentes.
▪ Trà
này cũng là :
- một thuốc bổ tonique,
- và kích thích stimulant.
▪ Dùng
cho bệnh viêm phế quản bronchite của
trẻ em, Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum được đưa ra dùng chung với sữa lait.
▪ Những
lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum, phát ra một mùi hôi hăng khi được nghiền
nát.
► Lợi ích cho sức khỏe của Cây Cỏ hôi :
Bụi Cây
Cỏ hôi Eupatorium odoratum đã được nghiên cứu bỡi những tổ chức như là Đại học Antilles
và những kết quả cho thấy nó có hiệu quả chống lại với những vi khuẩn :
- staphylocoque,
- và những vi khuẩn Echerichia
coli.
▪ Những lá của Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum cũng được tìm thấy để thúc
đẩy chữa lành bệnh, như là :
- giảm lưu lượng máu đi
vào những vết thương plaies trên cơ
thể.
- và thúc đẩy chữa lành
vết thương.
cũng tìm thấy có hiệu quả trong
chữa trị :
- những bệnh trĩ hémorroïdes.
▪ Bụi Cây Cỏ hôi Eupatorium
odoratum cũng có những đặc tính :
- chống viêm anti-inflammatoires
và
những lá có chứa những dầu thiết
yếu, như là :
- camphre,
- cadional isomère,
- α-pinène,
- và cadinène.
▪ Trà làm từ những lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum, tốt để chữa trị :
- bệnh cảm lạnh rhume,
- bệnh ho toux,
- sốt fièvre,
- và bệnh cúm grippe.
▪ Ngoài
ra cũng có một sự tin tưởng giữa những người y sỉ thảo dược địa phương, những
trà được chế biến từ lá Cây Cỏ hôi
Eupatorium odoratum, giúp để chống lại với :
- bệnh tiểu đường diabète,
nhưng chưa được kiểm tra lại bởi khoa học .
Kinh nghiệm dân gian :
▪ Trong
Jamaïque, ngâm trong nước đun sôi infusion của lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum được sử dụng chủ yếu cho :
- bệnh ho toux,
- bệnh cảm lạnh rhum,
- và bệnh cúm grippe.
▪ Cây
Cỏ hôi Eupatorium odoratum được dùng rộng rãi trong Caraïbes để chữa trị :
- ho toux,
- cảm lạnh rhume
và nấu
sôi trong sữa để chữa trị :
- bệnh viêm phế quản ở trẻ em bronchite chez les enfants.
▪ Cây
Cỏ hôi Eupatorium odoratum cũng được sử dụng trong Jamaïque để chữa trị :
- những vết cắt coupures,
- và những vết thương blessures.
▪ Ở Philippines,
lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum được
nghiền nát dùng cho :
- những mụn nhọt đầu đinh furoncles,
- và những bệnh viêm ung bướu inflammatoires tumorales.
▪ Trong
nhiều nước vùng nhiệt đới, sử dụng để :
- cầm máu arrête saignement,
- và hóa sẹo lành vết thương cicatrisation.
▪ Trong
Indonésie, những lá non Cây Cỏ hôi
Eupatorium odoratum được dùng để chữa trị :
- những vết thương plaies.
▪ Ở Việt nam, trích xuất trong nước của
những lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum, dùng để chữa trị :
- những vết thương của mô mềm blessures des tissus mous,
- vết cháy phỏng brûlures,
- vết thương loét plaies,
- và nhiễm trùng da infections
cutanées.
▪ Trong
Antilles, nước ép jus trích xuất của những Cây Cỏ hôi
Eupatorium odoratum cắt nhỏ, trộn với mật ong miel, dầu hạt cây thầu dầu huile
de ricin, và dầu olive, dùng cho :
- bệnh cảm lạnh rhume,
- và bệnh cúm grippe.
( cẩn thận cách dùng này thành phần có
một dầu xổ mạnh ricin của cây thầu
đầu )
Một
trà được chế biến từ lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum được
sử dụng cho :
- vết thương blessure.
Nghiên cứu :
● Nghiên cứu ở Đại học Tây Ấn Độ UWI
cũng đã tìm thấy rằng Cây Cỏ hôi có hiệu quả chống lại :
- những vi khuẩn staphylocoque.
Một
nghiên cứu được thực hiện ở Nigeria xác nhận rằng dầu thiết yếu của những lá cây Cỏ hôi có hiệu quả chống lại với
những vi khuẩn :
- staphylocoque,
- và những vi khuẩn Escherichia coli.
Cỏ hôi
cũng cho thấy một hoạt động :
- chống oxy hóa anti-oxydante
đánh
dấu trong thử nghiệm trong phòng thí nghiệm bằng cách sử dụng những phương pháp
khác nhau.
● Hiệu quả của Cỏ hôi Eupatorium odoratum trên
sự đông máu coagulation sanguine :.
Hợp
chất tinh khiết, 4',5, 6, 7-tetramethoxyflavone, là một thành phần hoạt chất
được phân lập từ Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum, một thực vật bản địa ở Thái-lan
đã được sử dụng từ lâu để :
- cầm máu arrêter le
saignement.
Hợp
chất này đã được nghiên cứu trong ống nghiệm in vitro cho những hoạt động có
hiệu quả trên những yếu tố của sự đông máu coagulation
du sang. Người ta tìm thấy rằng những hợp chất đã tăng cường cải thiện sự
đông máu coagulation du sang, quan
sát thời gian kích hoạt sinh chất thrômbin APTT ( activated partial thromboplastin time ) ngắn hơn như quan sát thấy
ở nhóm kiểm chứng.
Kết quả
cho thấy rằng hợp chất đã gia tăng tốc độ thời gian đông máu bởi con đường bản
chất của sự đông máu coagulation, có thể liên quan đến phản
ứng của những yếu tố XII, yếu tố XI, yếu tố IX hoặc yếu tố VIII.
● Hiệu quả kháng viêm anti-inflammatoires của
acides béo phân lập từ Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum :
Nghiên
cứu 6 acides béo :
- (S)-coriolic acid (1),
- (S)-coriolic acid
methyl ester (2),
-
(S)-15,16-didehydrocoriolic acid (3),
-
(S)-15,16-didehydrocoriolic acid methyl ester (4),
- linoleamide (5),
- and linolenamide (6)
Tất cả
những thành phần hợp chất đã ức chế sự sản xuất của acide nitrique NO với những
nồng độ phù hợp với những yêu cầu để ức chế NF-kB.
Hợp
chất (2) là tích cực nhất với IC(50) gíá trị của 5,22 và 5,73 µM. Việc bổ sung
của một nối đôi trong chuổi chất béo làm giảm hiệu quả ức chế trong khi méthyle
ester hóa gia tăng những hoạt động .
Kết
luận, những thành phần acides béo trong Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum có một
hoạt động ức chế của NF-kB có thể giải thích đặc tính chống viêm anti-inflammatoire của cây này trong y
học truyền thống. Nghiên cứu này cũng có thể đóng góp vào việc sử dụng tốt hơn
của Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum trong việc chăm sóc sức khỏe con người.
Hiệu quả xấu và rủi
ro :
▪ Cây
Cỏ hôi Eupatorium odoratum chứa những alcaloïdes pyrrolizidine gây ung thư cancérigènes. Nó là một chất độc hại cho gia cầm bétail. Cũng có thể gây ra những phản
ứng dị ứng réactions allergiques.
▪ Ăn
phải Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum có thể gây ra :
- những tổn thương gan lésions
du foie,
- và ung bướu khối u tumeurs.
▪ Có
một tại nạn ngộ độc xảy ra hàng loạt trong Ethiopie tiếp theo sau của sự lây
nhiễm của những ngủ cốc với Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum.
Cây
chứa những pyrrolizidine alkaloids :
- lycopsamine,
- và echinatine.
Ứng dụng :
Cây Cỏ
hôi Eupatorium odoratum đôi khi được trồng như một cây thuốc và một cây cảnh.
Được sử dụng như một thuốc truyền thống trong Indonésie, Thaïlande và một vài
vùng của Châu Phi, bao gồm Nigeria.
Những
lá non được nghiền nát và dung dịch lỏng thu được có thể sử dụng để chữa
trị :
- những vết thương ở da plaies
de la peau.
▪ Trong
y học truyền thống Thái Lan, cây Cỏ hôi được sử dụng để chữa trị :
- vết thương plaies,
- những mụn mủ ở da éruptions
cutanées,
- bệnh tiểu đường diabète,
- và như một thuốc diệt côn trùng insectifuge.
▪ Thành
phần hợp chất phytoprostane C-I acide chromomoric đã được xác định từ Cây Cỏ
hôi Chromolaena odorata như một chất dẫn mạnh của hoạt động yếu tố sao chép lại
transcription NFE2L2 (Nrf2), một chất
điều hòa của một đội trưởng của một loạt nhiễm thể gènes với những chức năng phòng thủ :
- chống viêm anti-inflammatoires,
- và giải độc détoxifiantes.
▪ Một
nghjiên cứu gần đây chỉ ra rằng :
- dược học dân tộc ethno-pharmacologique,
- thuốc trừ ký sinh
trùng fungicidal,
- thuốc diệt loài giun
tròn nématonde quan trọng nématicide của cây,
và sự sử dụng như một loài của
những thế đất bỏ hoang và như thực vật cải thiện của sự mầu mỡ của những thế đất
trong sự đốt cháy hệ thống môi trường trong phương pháp canh tác luân phiên đã góp phần trong sự sử
dụng liên tục và lây lan tại một số nước như Nigeria chẳng hạn.
● Phương
cách sử dụng lá Cỏ hôi :
Lá của Cỏ hôi là một bộ
phận của Cây được sử dụng truyền thống trong thực vật liệu pháp phytothérapie. Những lá Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum có
thể được chà nát bằng tay hoặc nghiền nát trước khi áp dụng vào trong :
- những vết cắt trên da coupures
sur la peau.
▪ Người
ta có thể băng những lá đã nghiền
nát ( với một băng gạt ) bao quanh những vùng ảnh hưởng đặc biệt của cơ thể để
thúc đẩy chữa lành bệnh .
▪ Một
số khác cũng hít thở mùi hăng của những lá nghiền nát, cũng mang lại một sự
giảm :
- cơn ho toux.
▪ Lá
của Cây Cỏ hôi Eupatorium odoratum có thể cũng được nấu với sữa hoặc sử dụng
như thành phần cho một loại trà thảo dược và được sử dụng để chữa trị :
- bệnh viêm phế quản bronchite,
- và bệnh suyễn asthme với cảm lạnh rhume và bệnh cúm grippe.
Nguyễn thanh Vân
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire