Bombardier - Sandbox tree
Cây Bã đậu
Hura brasiliensis Wild
Euphorbiaceae
Đại cương :
Hura crepitans (đồng nghĩa Hura brasiliensis Wild. ), tên gọi cây Sandbox, hay cây Bã đậu, là một cây có lá không rụng trong họ Euphorbiaceae, có nguồn gốc vùng nhiệt đới nóng Bắc Mỹ và Nam Mỹ trong rừng amazon. Cây bã đậu được biết nhiều nhờ đặc tính thân có gai đen, nhọn và láng với vỏ màu nâu. Trong rừng những gai nhọn này được gọi « khỉ không leo ».
Độc tính của cây mã đậu có tác dụng lên loài cá, vì thế cho nên được sử dụng thể bắt cá, sau này nghiên cứu cho thấy chất mũ có hiệu quả làm ngủ và để điều trị rắn cắn. Tuy nhiên một số động vật như chim (điển hình con két perroquets ) cũng như một số loài khỉ dùng trái hạt là thức ăn, đặc biệt là những trái hạt chín.
Trái khi ăn phài nấu chín, nhưng người ta cho rằng vẫn có thể gặp nguy hiểm bởi sự hiện diện bởi một chất mũ trắng có đặc tính tẩy xổ rất mạnh như cây Euphorbia hélioscopia.
Trái Bã đậu hình dạng trông giống như trái bí nhỏ, bao quanh bởi những thùy bên trong chứa những hạt. Những hạt có dạng hình đĩa được kẹp giữa 2 mảnh cong cứng ngấm chất lignin. Những hạt có cơ cấu này, tồn tại cho đến khi bắt đầu mùa mưa, lần đầu tiếp xúc với nước, các mảnh này vở ra kèm theo tiếng kêu đặc biệt mà từ đó ta xác điịnh hạt được phát tán trong một chu vi rộng xa.
Thân cây Bã đậu được bao phủ bởi nhiều gai, đây có thể là đặc tính cùa sự tiến hóa thích ứng với môi trường và sự sinh tồn, ngăn ngừa một số động vật trèo leo lên thân cây để tiêu thụ trái.
Gổ nặng, nhỏ gọn, rể cạn, lan rộng đây là đặc tính của hầu hết những loài liên nhiệt đới intertropicales.
Thực vật và môi trường :
Mô tả thực vật :
Thân mộc, cây bã đậu có thể đạt đến 40-60 m cao, nhũ dịch trắng và nhiều. Bao bởi nhiều gai nhọn, láng.
Lá đơn lớn hình xoan hay hình tim, đáy rộng, đầu có mũi dài, không lông, cuống dài bằng phiến.
Phát hoa đơn phái đồng chu, tức hoa đực và hoa cái cùng trên một cây.
Hoa đực, hình nón, chùy khoảng 1,5 - 2 cm, phần lớn có màu đỏ đậm, hoa trần, không cánh, cuống dài 7 - 10 cm, thường thường với hoa cái đơn độc, cuống nhỏ 2 mm, đài hoa hình ống 2 - 3 mm, các nhụy đực bám vào trục 4 - 12 mm, nhiều tầng, dài nhất ở gốc, bao phấn 2 - 3 vòng.
Hoa cái, cô độc, cuống nhỏ 10-17 mm, sau khi hoa nở lên đến 6 cm, đài hoa cắt ngang 4 - 6 mm, bao quanh buồng trứng, vòi nhụy là cột thẳng 2-5 cm, đĩa nuốm màu tím sậm 1,5-2,5 cm đường kính, hình chiếc dù, với bầu noản 11 - 14 buồng trải rộng tròn ra.
Quả có cuống, độc lập, 6 cm, quả dẹt 3-5 x 8-9 cm đường kính, trở thành màu nâu đỏ, cong lõm ở đỉnh và ở đáy. Nang đen khi rơi đụng đất sẽ nổ mạnh phát tán hạt đi xa. Ngoại quả bì tróc khỏi trung quả bì của mảnh.
Hột tròn dẹp ( như đồng tiền ), 2 cm đường kính, màu ngà.
Bộ phận sử dụng :
Mũ trắng latex
Thành phận hóa học và dược chất :
- stérols,
- triterpènes
- Huratoxine
Cây và trái bã đậu chứa những hạt được mở ra và phóng thích, trong hạt chứa những chất như :
- dùng tẩy xổ purgative,
- acide gallique,
- một toxialbumine
- những tanins.
Trong toàn cây đều có chứa những hoạt chất độc và ăn da :
- crépitine có phytohemagglutinin
Từ nước ép của trái bã đậu, người ta thu được có thể :
- một lipoglykoprotein
- haemagglutinating
có đặc tính độc hại.
Phẩm chất dinh dưởng của cây bã đậu :
Chất chống dinh dưởng antinutriments : ( Yếu tố chống dinh dưởng là những hợp chất tự nhiên hay tổng hợp can thiệp vào sự hấp thu những chất dinh dưởng.
Những nghiên cứu về dinh dưởng tập trung chủ yếu vào những yếu tố chống dinh dưởng thường được tìm thấy trong nguồn thực phẩm và thức uống.
Những chất dinh dưởng với lượng lớn macronutriments được dùng làm vật liệu phân tích sinh học như là những chất tiêu dùng trong thành phần chính của con người. Những thành phần dinh dưởng lớn có thể khác nhau, nhưng thường bao gồm :
- nước,
- đường glucides,
- chất đạm proteine,
- chất xơ trong thức ăn,
- acides béo,
- tro,
- vitamines,
- muối khoáng trong thức ăn ,
- alcool .
- muối khoáng,
- và phân tích acid amin của các hạt giống cây bã đậu (Hura crepitans) đã được thực hiện.
● Những kết quả cho ta thấy hạt bã đậu Hura crépitans chứa chất :
- alcaloïde (5,0 + / - 0,2 mg/100 g),
- tanins (5,0 + / - 0,3 mg/100 g),
- phytates (53,0 + / - 6,0 mg/100 g) ,
- glycoside cardiaque (1890.0 + / - 1,5 mg/100 g),
- và chất saponine (2,2 + / - 0,1 mg/100 g).
Rất giàu :
- protéines thô (25,16 + / - 0,22%),
- dầu thô (51,43 + / - 0,22%),
- và chứa năng lượng (2,621.891 + / - 6.357 kJ pour 100 g ).
Những muối khoáng :
- 1,85 ppm, 3,4 ppm de K Na,
- 0,088 ppm de Ca,
- và những vết Mg, Fe, et Zn.
● Những kết quả phân tích tinh dầu bã đậu có chứa :
- acide oléique 20,12%,
- tiếp theo chất acide stéarique (3,0%),
- trong khi acide linoléique hiện diện ở mức thấp (0,03%) trong số những acides khác.
● Dầu bã đậu có chiếc xuất :
- xà phòng hóa cao (127,16 + / - 0,18 mg / g)
- và yếu ở chiết xuất acide (3,56 + / - 0,16 mg / g).
● Những kết quả thấy rằng trọng lượng phân tử trung bình của glycérides cao hơn trong dầu như là phản ảnh chiết xuất :
- (123,6 + / - 0,73 mg / g).
Chiết xuất iode của dầu bã đậu Hura được tìm thấy 65,62 + / - 0,73%.
Một chiết xuất peroxyde yếu (6,6 + / - 0,2 mg / g) đã được quan sát trong dầu bã đậu Hura .
● Những thành phần vitamines :
- 328,1 UI de vitamine A/100 g,
- 0,398 mg de vitamine E/100 g,
- và 0,26 mg de vitamine K/100 g.
● Những kết quả cũng cho thấy hạt bã đậu:
- rất giàu glutamate (14,41 g/100 g de protéine)
- và nghèo cystéine (0,78 g/100 g de protéine).
● Trong số các acides amines thiết yếu :
- arginine có giá trị cao : (5,97 g/100 g de protéine).
- tiếp theo là leucine, à 4,16 g/100 g de protéine.
Vì vậy hạt bã đậu là một hạt mà số lượng dinh dưởng đầy hứa hẹn cho những nghiên cứu .
Đặc tính trị liệu :
Cây bã đậu xuất phát từ vùng nhiệt đới Mỹ và từ lâu được sử dụng để :
- lợi tiểu diurétique,
- và tẩy xổ purgative.
Đẻ thực hiện đơn thuốc, mủ trắng bã đậu và vỏ phải trải qua nhiều giai đoạn chữa trị và qua những giai đoạn pha loãng liên tục.
Điều quan trọng cần lưu ý là mủ cây bã đậu rất độc hại nếu sử dụng phải theo thực hiện toàn bộ công thức với sự cho phép của cơ quan y tế.
►Chủ trị môn chữa trị hậu môn trực tràng :
Trong môn chuyên trị hậu môn và trực tràng, bã đậu được chĩ định chủ trị trong các trường hợp :
- viêm và kích ứng ở hậu môn và những bộ phận phụ thuộc.
- thông thường, sự viêm sưng tiếp theo táo bón thường xuyên, nhưng có thể gây ra bởi tiêu chảy xen kẻ với táo bón.
Trong cả 2 trường hợp, có sự viêm nhiễm quan trọng kèm theo kích ứng ở hậu môn.
Thông thường, những bệnh không gây đau nhưng lại gây ra một vài điểm yếu tiếp theo một cảm giác co thắt ở vùng hậu môn. Những ký sinh trùng trong ruột có thể dẫn đến những rối loạn ở lãnh vực hậu môn và trực tràng ( proctologie )
►Chủ trị môn chữa trị bệnh ngoài da :
Ở những bệnh ngoài da, bã đậu Hura crépitans được đề nghị ở những người bị những túi mụn nước, chủ yếu khi chúng bị căn ra đau nhức. Thông thường, khi người ta làm ép nhẹ lên những túi, nó bị nổ vỡ phun chất chứa ra ngoài.
Những túi chủ yếu nằm ở phần xương nhô ra như trên lông mài, xương gò má. Bã đậu Hura brasiliens cũng được chĩ định chủ trị trong trường hợp khó chịu khi bệnh nhân bị ngứa, đau cứng. Những sự kiện xảy ra này dẫn đến xáo trộn giấc ngủ.
►Liều lượng trường hợp rối loạn về hậu môn trực tràng :
● Mủ bã đậu ăn da rất là nguy hiểm cho da và cho bắp cơ.
● Bụi mạt cưa của gổ bã đậu làm đau ngứa mắt và đường hô hấp.
● Dung dịch trích từ bã đậu khô được dùng để tẩy xổ.
● Lá bã đậu ngâm trong dầu được sử dụng chống lại bệnh thấp khớp rhumatisme.
Mủ trắng bã đậu có chứa chất độc, nên các bộ lạc da đỏ ở Mỹ sử dụng nó như là một chất độc để bắt cá, phương pháp bắt cá cổ truyền dùng thực vật để thuốc cá.
Bã đậu cũng được dùng để chữa trị rắn cắn.
Chủ trị :
- bệnh thấp khớp,
- kích ứng và nổi mục mụn nước ở hậu môn hay vùng chung quanh hậu môn với sự nhiễm trực tràng.
Hiệu quả xấu và rủi ro : :
Dùng 2 hay 3 hạt bã đậu, gây ra những rối loạn tiêu hóa.
Trong trường hợp ngộ độc nghiêm trọng, sẽ xuất hiện những hiệu quả như :
- tim đập mạnh tachycardie,
- rối loạn tầm nhìn, lú lẫn, co giật có đưa đến tử vong.
Mủ bã đậu ăn da nguy hiểm cho da.
Hạt bã đậu có độc tính cao có thể đưa đến tử vong.
Hiệu quả :
Tác dụng hóa học của mủ ăn da. Khi dính vào mắt, có thể gây thiệt hại cho giác mạc mắt hoặc thậm chí mất tầm nhìn. Cũng nhiễm độc khi ăn vào.
Các bộ phận của cây cũng rất độc cho cá và côn trùng và do dó mà người ta sử dụng để thuốc cá.
Các biện pháp :
Rửa da thật sạch khi chạm vào, dùng các thuốc mỡ có corticosteroid. Nếu dính vào mắt lập tức rửa mắt với nhiều nước, và nhờ chuyên gia y học chữa trị.
Nguyễn thanh Vân
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire