Vấn vương thơm - Sweet Woodruff

Sweet Woodruff

Vấn vương thơm

Galium odoratum - (L.)Scop.

Asperula odorata L.

Rubiaceae

Đại cương :

Đây là một Cây bán bóng râm, được phổ biến trong những khu rừng và trên những ven bìa của những khu rừng lá rụng của Châu Âu.

Aspérule odorante thường được gọi hiện nay gaillet odorant là một thực vật nhỏ sống lâu năm, thân thảo cao khoảng 20 cm, được phổ biến trong những khu rừng sồi, mọc trong Âu Châu cho đến độ cao 1 400 m so với mực nước biển.

Cội rễ từ nguyên của nhị thức Galium là do ý nghĩa từ tiếng Hy lạp « Gala » là « sữa », ám chỉ đến lá của Cây Galium verum, được sử dụng cho sự đông sữa caillage du lait.

Tên của loài odoratum, tiếng Latin có nghĩa là « thơm » đề cập đến hương thơm của hoa .

Galium odoratum trước đây đã được biết đến và đồng nghĩa của Asperula odorata.

Nó thường được gọi như là aspérule, dentelle de Notre-Dame, và Sweet Grass. Tên Việt Nam, theo Giáo sư Phạm Hoàng Hộ trong Bộ Cây cỏ Việt Nam gọi là Cây Vấn vương, do có mùi thơm của hoa nên được gọi là Vấn vương thơm.

Sau khi được phổ biến rộng rãi trong Âu Châu, aspérule được tịch hóa trong Bắc Mỹ Amérique du nord, trong Australie và trong Châu Á.

Ngày nay, trong luật pháp của Đức cấm dùng công nghiệp chất coumarine và do đó aspérule cho thực phẩm.

Thực vật và môi trường :

Mô tả thực vật :

Thân thảo, sống lâu năm, màu xanh lá cây nhạt và có một hương thơm sau khi được sấy khô. Thân bao gồm một thân hình vuông, thẳng, đơn, không phân nhánh, với một vòng lông dưới những vòng xoắn lá, cao khoảng 10-30 cm và một thân ngầm bò ( căn hành ), phân nhánh, nên lan rộng tạo thành những tập đoàn dưới những khu rừng sồi tươi mát.

Lá, tại những đốt trên thân, mang ở mỗi đốt 2 lá thon đầu nhọn, láng bóng, kèm theo những lá kèm stipules, hợp nhau thành một vòng chung quanh thân từ 6 đến 8 lá, kích thươc từ 2 đến 5 cm dài và 6 đến 14 mm rộng , nhọn và màu xanh đậm, không lông, sần sùi ở những bìa phiến.

Phát hoa, là tản phòng corymbe, tập hợp ở ngọn thân, ngắn, rời, không lá.

Hoa, những hoa nhỏ với những cánh hoa tréo, màu trắng vàng nhạt.

- lá bắc có lông cứng,  

- vành hoa dính, hình chuông 4 thùy, với ống hầu như dài bằng phiến hoa.

- tiểu nhụy 4.

- Bầu noãn hạ.  

Trái, nhỏ, hình cầu từ 2 đến 3 mm đường kinh, hình thành bởi 2 tâm bì dính, được phủ tua tủa những sợi lông móc.

Bộ phận sử dụng :

Lá, hoa, rễ.

Những lá tươi Cây Vấn vương thơm Aspérule odorante, có một màu xanh đậm được thu hoạch từ tháng 5 đến ttháng 6.

Thường thu hoạch 3 đến 4 tầng lá phía trên chưa ra hoa, nếu Cây đã trổ hoa tốt nhất là không sử dụng quá nhiều hoa, và có thể sấy khô để sử dụng về sau.

Thành phần hóa học và dược chất :

Cỏ Vấn vương thơm Galium odoratum có chứa :

- coumarine (0,6%) dưới một dạng glycosidique, một nguyên chất hóa học tinh thể, được phóng thích bởi hành động phân hóa tố enzymatique trong quá trình sấy khô.

Tuy nhiên, có ít nhất, một nghiên cứu không phát hiện của :

-  coumarines trong Cỏ Vấn vương Aspérule odorante.

▪ Một mùi của Cây Vấn vương thơm, chủ yếu từ :

- chất coumarine phóng thích khi được sấy khô.

Nó xuất phát từ sự phân hủy của một hétéroside, Melilotoside ( o-hydroxycinnamic acid glucoside).

▪ Sắc ký lỏng Chromatographie liquide với áp xuất trung bình đã cho biết :

- 225 thành phần chất trong Cây/

▪ Một trong những chất, trước đó không tìm thấy trong thiên nhiên, có thể được sử dụng như một chỉ báo của sự sử dụng bất hợp pháp của Cây Vấn vương thơm Aspérule odorante trong hương liệu thực phẩm arômes alimentaires:

- 7,11,15-triméthyl-2-hexadécanol..

▪ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum chứa một số nhất định của thành phần hợp chất với lượng nhỏ, bao gồm :

- asperuloside (0,05%),

- ménotropine,

- tanins,

- iridoïdes,

- anthraquinones,

- những flavonoïdes,

- những vết của acide nicotinique,

- một dầu cố định huile fixe,

- và một nguyên chất đắng amer.

▪ Rễ, chứa một chất nhuộm màu đỏ của loại alizarine.

▪ Ngoài ra, Cây Vấn vương thơm Aspérule odorante, chứa :

- citrique,

- malique,

- và rubichloric,

- với một ít acide tannique.

▪ Tinh dầu thiết yếu, trong một số lượng thấp, có gần khoảng 200 hợp chất, những hợp chất chánh là :

- ( linalool, borneol, anethole, thujone, menthone, camphre, carvone, b-ionone, benzaldehyde, benzyl alcohol, 2 phenyl ethanol, thymol, 8-hydroxylinalool, dihydroactinidiolide, Z-hex-3-en-1-ol, và 7,11,15-trimethylhexadecan-2-one, đó là một dấu hiệu marqueur của Cây Vấn vương thơm Aspérule odorante )

▪ 0.3% Iridoides.

và cũng có :

- monotropein,

- scandosine,

- desacetylasperulosidic acid

▪ vitamine C

▪ Acide cafféique,

▪ acide p-coumarique,

▪ acide p-hydroxybenzoic,

▪ acide gallic.

Đặc tính trị liệu :

Cây Vấn vương thơm Galium odoratum được sử dụng rộng rãi trong thực vật liệu pháp phytothérapie trong thời Trung cổ Moyen Age, được nổi tiếng như một áp dụng bên ngoài cơ thể trên :

- những vết thương loét plaies,

- những vết cắt coupures,

được cho là có hiệu quả để chữa lành bệnh và cũng dùng cho bên trong cơ thể trong chữa trị :

- những vấn đề của sự tiêu hóa digestifs và gan hépatiques.

▪ Cây Vấn vương thơm Asperula odorata đã được sử dụng để chữa trị :

- những rối loạn của chuột rút troubles de la crampes,

- những rối loạn của thời kỳ mãn kinh problèmes de menopause,

- căng thẳng bồn chồn nervosité,

- chứng thủng nước hydropisie,

- giãn tĩnh mạch varices,

- tiêu hóa kém mauvaise digestion,

- và tim mạch bất thường irregularités cardiaques,

và được thêm với những dược thảo khác để cải thiện hương vị.

▪ Hiện nay, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata cũng đuợc sử dụng như thuốc :

- bổ tonique của nó,

- lợi tiểu diurétique,

- và hiệu quả chống viêm anti-inflammatoire.

- nhuận trường laxatif,

- và chống viêm khớp anti-arthritique.

▪ Những lá Cây Vấn vương thơm Galium odoratum là :

- chống viêm antispasmodique,

- đau tim cardiaque,

- đổ mồ hôi sudorifique,

- lợi tiểu diurétique,

- an thần sédatif.

▪ Ngâm trong nước đun sôi infusion được sử dụng trong chữa trị bệnh :

- mất ngủ insomnie,

- và thần kinh căn thẳng tension nerveuse,

- giãn tĩnh mạch varices,

- tắc nghẽn túi mật obstruction biliaire,

- viêm gan  hépatites

- và bệnh vàng da ictères.

▪ Ngâm trong nước đun sôi infusions và nấu sắc décoctions thực hiện từ những Cây Vấn vương thơm Asperula odorata khô này được biết để :

- ngăn ngừa đông máu coagulation du sang,

- và những tắc nghẽn congestions

có thể dẫn đến :

- sự tổn thương tim mạch cardiaques,

- hoặc thậm chí làm làm ngưng đập tim arrêt cardiaque.

▪ Một báo cáo chỉ ra rằng, phải dùng thật cẫn thận, trong khi một cáo cáo khác lại cho rằng hoàn toàn an toàn.

▪ Những liều dùng quá mức, có thể gây ra :

- chóng mặt étourdissements,

- và những triệu chứng của sự ngộ độc symptômes d'intoxication.

▪ Một phương thuốc vi lượng đồng căn homéopathique chế biến từ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum được sử dụng trong chữa trị :

- bệnh viêm tử cung inflammation de l'utérus.

▪ Cây Vấn vương thơm Asperula odorata mới được thu hoạch, có ít mùi hương, nhưng khi được sấy khô, có một mùi thơm tưoi mát của cỏ mới cắt, mùi thơm này được duy trì cho cả năm.

▪ Người ta nghiền nát để chữa trị :

- những vết thương blessures,

- ung mũ abcès

- và sưng đau nhức enflures douloureuses.

▪ Như một thảo dược, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata đã được sử dụng để chữa trị :

- nhiều bệnh,

- và trong hóa sẹo chữa lành vết thương loét cicatrisation des plaies.

▪ Bằng cách thực hiện những phương thuốc vi lượng đồng căn homéopathiques, chỉ có phần phía trên của Cây được sử dụng, những lá  được dùng để :

- hóa sẹo chữa lành vết thương loét cicatrisation des plaies.

● Chữa trị rối loạn tim mạch cardiaques hoặc máu sanguins

Gần đây, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata đã bắt đầu trồng trọt cho thương mại để sau đó ly trích chất coumarine, kể từ khi sản phẩm hóa học này được có nhiều giá trị trong kỹ nghệ dược phẩm như một thành phần chánh của những thuốc :

- chống đông máu anticoagulants.

▪ Tất cả mọi khi, sự cẫn thận là cần thiết : nó được đề nghị không được sử dụng sản phẩm nếu một người đang sử dụng thuốc tiêu chuẩn cho :

- những vấn đề tuần hoàn problèmes circulatoires,

- hoặc trong thời gian mang thai grossesse.

cũng, tránh sử dụng quá mức, vì quá liều có thể dẫn đến :

- một nội xuất huyết hémorragie interne.

▪ Sự sử dụng với cẫn thận, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata :

- củng cố cho những mạch máu yếu renforce vaisseaux sanguins faibles,

- và cố định huyết áp cao hypertension,

- giảm huyết áp động mạch pression artérielle.

Đồng thời, nó chăm sóc thanh lọc máu purifier le sang bằng cách loại những chất thải độc hại déchets toxiques.

Trong sử dụng bên ngoài, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata này có thể thực hiện trong một băng gạc với những hiệu quả lợi ích trong chữa trị :

- giãn tĩnh mạch varices,

- và huyết khối thuyên tắc-viêm tĩnh mạch thrombo-flebitis.

● Coumarine :

▪ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum chứa một chất an thần tự nhiên sédatif naturel, những coumarine cũng mang lại cho Cây một hương thơm dễ chịu.

▪ Điều quan trọng là không tiêu thụ quá nhiều lượng Cây Vân vuơng thơm Asperula odorata, vì nó có thể gây ra :

- đau đầu maux de tête.

▪ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum được trồng thương mại như một nguồn của coumarine, được sử dụng để bào chế thuốc :

- chống đông máu anticoagulant.

ngăn chận sự đông máu coagulation du sang.

Bởi lý do này, không sử dụng phương thưốc này, nếu một người dùng thuốc thông thường cho :

- những vấn đề của sự tuần hoàn problèmes circulatoires,

- làm loãng máu éclaircir le sang,

- hoặc nếu một người đang mang thai enceinte.

không được sử dụng Cây này .

▪ Một số loài của giống này có chứa :

- asperuloside,

một thành phần sản xuất ra coumarine và cho một mùi hương cỏ odeur de foin cắt khi được sấy khô của Cây.

Asperuloside có thể được chuyễn đổi thành prostaglandines ( hợp chất tương tự với kích thích tố nội tiết hormones, kích thích tử cung utérus và ảnh hưởng những mạch máu vaisseaux sanguins), làm cho giống này có tầm quan trọng rất lớn trong kỹ nghệ dược phẩm pharmaceutique.

Chủ trị indications :

Chỉ định phương pháp chữa trị thông thường :

- chữa trị mất ngủ insomnie,

- làm dịu hệ thống thần kinh système nerveux,

- kích thích tiêu hóa digestion,

- và chức năng gan foie,

- giảm đầy hơi ballonnements,

- ợ hơi éructations,

- hoặc tiêu hóa khó khăn digestions difficiles,

- hành động trên sự thiếu cảm giác ngon miệng inappétence,

- có một hành động lợi tiểu diurétique,

- giảm hạ viêm tĩnh mạch phlébites,

- tim đập nhanh palpitations.

Kinh nghiệm dân gian :

▪ Cây Vấn vương thơm Asperula odorata đã được sử dụng từ thời cổ đại như :

- chống kết tập những tiều cầu antiagrégant,

trong chữa trị :

- sạn thận calculs rénaux,

- trong những rối loạn gan troubles du foie.

Trong áp dụng bên ngoài, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata được sử dụng để chữa trị :

- những vết thương nhiễm trùng plaies infectées,

- và ung mũ abcès.

▪ Khi xưa, một nước nấu sắc mạnh forte décoction của Cây Vấn vương thơm Asperula odorata tươi đã được sử dụng như :

- một thuốc bổ cordial,

- và bệnh thuộc dạ dày stomachique.

Nó cũng được cho là có lợi ích để loại bỏ :

- những tắc nghẽn ống mật của gan obstructions biliaires du foie..

Hiệu quả xấu và rủi ro : 

▪ Sự đề phòng :

Cây Vấn vương thơm aspérule không xem như một Cây độc hại hoặc nguy hiểm.

Tuy nhiên những chất coumarins là những thành phần gần với một thuốc như warfarine ( chất warfarine là dẫn xuất từ một coumarin của Cây Nhãn hương mélitot ( melilotus )). Nó đại diện cho một số rủi ro nhất định của sự tương tác thuốc với những người có vấn đề của sự đông máu coagulation. Nên tham khảo với Bác sỉ trước khi dùng.

▪ Dị ứng Allergies :

- Tránh ở những người có một dị ứng allergie hoặc quá mẫn với Cây Vấn vương thơm Galium odoratum.

▪ Phản ứng phụ và cảnh báo :

Cây Vấn vương thơm aspérule có thể có là an toàn khi được tiêu dùng với số lượng thường được sử dụng để cho những thức uống có alcool mùi hương như rượu May .

• Mặc dù không được ghi chép tốt trong tài liệu khoa học, Cây Vấn vương thơm Aspérule odorante có thể là nguyên nhân của :

- chứng đau đầu maux de tête,

- những hiệu quả hướng tâm thần effets psychotropes,

- chóng mặt vertiges,

- buồn ngủ somnolence,

- sự tê liệt trung ương paralysie centrale ngưng thở một thời gian ngắn apnée ( cho ngưng thở ),

- hoặc hôn mê coma, khi được tiêu dùng với liều quá cao.

Cây Vấn vương thơm Galium odoratum cũng có thể gia tăng rủi ro của :

- sự chảy máu saignement.

Sự cẫn thận được đề nghị cho những bệnh nhân có sự hiện diện của :

- những rối loạn xuất huyết hémorragique,

- hoặc đang dùng thuốc,

có thể gia tăng sự rủi ro chảy máu saignement.

▪ Điều chỉnh thuốc này có thể là cần thiết. Cũng như, sử dụng cẩn thận đối với những bệnh nhân có :

- những rối loạn tâm thần troubles psychiatriques do hiệu quả của tiềm năng tác dụng phụ.

▪ Cây Vấn vương thơm, không được đề nghị cho những phụ nữ mang thai và cho con bú do thiếu những bằng chứng khoa học sẵn có.

▪ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum sấy khô chứa :

- chất coumarines

và chất này hành động để ngăn chận :

- sự đông máu coagulation du sang

nhưng với những liều vượt quá cao, nó có thể là nguyên nhân của :

- nội xuất huyết saignements internes.

Ứng dụng :

● Sử dụng bên trong cơ thể :

▪ Coumarine, thôi miên hypnotique và chống đông máu anticoagulante với liều dùng cao, được giải thích những đặc tính :

- chống co thắt antispasmodiques

- và an thần sédatives ( chống mất ngủ anti-insomnie )

được giao cho Cây Vấn vương thơm Asperula odorata những tác dụng khác cũng nổi tiếng như kích thích :

- sự tiêu hóa digestion,

- và gan foie,

- và cũng cho lợi tiểu diurétique,

- và là chất khử trùng nhẹ antiseptique.

được sử dụng để chống lại :

- tĩnh mạch viêm phlébites.

▪ Những tĩ lệ quá cao của Cây Vấn vương thơm Galium odoratum có thể gây ra :

- đau đầu maux de tête

hoặc một sự thay đổi của những nhận thức ( chóng mặt vertige, buồn ngủ somnolence, ….)

hoặc :

- xuất huyết hémorragies.

▪ Sự sử dụng của nó cũng được quy định hoặc cấm trong một số nước nhất định, do hhàm lượng, bởi chất :

- coumarine.

▪ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum này như vậy phải được sử dụng với một liều nhỏ ( thí dụ, lượng sử dụng cho « Maitrank », loại rượu có hương vị theo mùa đặc sản của Arlon Bỉ, ngâm rượu vang tráng Luxembourg Moselle với phát hoa của Cây Vấn vương thơm Asperula odorata, chỉ khoảng 3 g/ lít ).

Cây Vấn vương thơm Galium odoratum sẽ nhưộm đỏ những xương của động vật, tiêu dùng một số lượng lớn với cỏ hoặc cỏ khô.

● Trong sử dụng bên ngoài cơ thể :

Cây Vấn vương thơm Galium odoratum được nổi tiếng :

- làm dịu mềm adoucissante,

- và chữa trị vết thương vulnéraire.

▪ Trong dùng bên ngoài cơ thể, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata được sử dụng như :

- thuốc nhỏ mắt collyre,

- viêm bờ mi blépharites,

- và viêm kết mạc conjonctivites.

Nó cũng có lợi ích trên :

- những vết thương blessures,

- những ung mũ abcès,

- và sưng enflures.

▪ Thay thế thuốc lá tabac:

Hỗn hợp với những lá bạc hà menthe và lá Cây khoản đông tussilage, những lá được dùng như một thay thế thuốc lá .

● Phương cách và liều lượng :

▪ Người ta có thể thực hiện một trà của Cây Vấn vương thơm Asperula odorata bởi ngâm một muỗng súp lá tươi trong 1 tách nước nấu sôi.

Trà Cây Vấn vương thơm Galium odoratum này được cho là giúp :

- giảm những đau bụng maux de ventre,

nhưng nó là một thức uống mát cho dù nguời ta có những vấn đề đau dạ dày maux d'estomac hoặc không .

▪ Trong ngâm trong nước đun sôi infusion (5 g cho 100 g nước ), hiệu quả cho :

- lợi tiểu diurétique,

- bổ tonique,

- và tiêu hóa digestive.

▪ Rượu Mai ( rượu tháng 5 ) : ( thực hiện trong Alsace, Lorraine, Bourgogne).

Ngâm 60 g Lá Cây Vấn vương thơm Galium odoratum trong 1 lít rượu trắng đun sôi trong 1 hoặc 2 tuần, sau đó thêm 80 g đường.

Bảo quản trong hầm rượu cave nơi đây rượu vin trở nên sủi lấp lánh mousseux.

Loại rượu này uống như rượu khai vị apéritif. Nó bổ và thuận lợi cho gan foie và thận reins.

Cây Vấn vương thơm Galium odoratum làm dịu sự hưng phấn excitation của hệ thống thần kinh système nerveux, mang lại một giấc ngủ sommeil và thư giãn cho người lớn cũng như ở trẻ em.

▪ Chống lại :

- đau dây thần kinh névralgies,

- và đau đầu maux de tête

dùng một tách nước ngâm infusion trước khi ngủ coucher.

● Ứng dụng khác :

▪ Một thuốc nhuộm đỏ đã thu được từ rễ Cây Vấn vương thơm Asperula odorata.

▪ Thuốc nhuộm Soft-tan và xám xanh đã thu đuợc từ thân và lá của Cây .

▪ Một Cây tốt để bao phủ đất cho canh tác trên những cạnh rừng hoặc bóng râm của những bụi cây tiểu mộc.

▪ Cây Vấn vương thơm Galium odoratum khô có thể giữ ở giữa những tấm trải draps, như hoa lavande, giữ chống lại những côn trùng.

▪ Mặc dù Cây Vấn vương thơm Asperula odorata tươi rất ít mùi hương arôme, trong sấy khô, nó trở nên cho rất mùi hương với một mùi hương thơm của mới cắt sau đó giữ mùi hương này trong nhiều năm.

▪ Nó được sử dụng trong tủ vải quần áo để bảo vệ những mối …v..v..

▪ Nó cũng được treo thành chùm trong nhà để mà giữ cho nhà được tươi mát và thơmtrong mùa hè.

▪ Cây Vấn vương thơm Asperula odorata có thể là tốt nhất được biết như một thành phần của rượu Mai allemande theo truyền thống được uống vào tháng Năm cho cả hai để chào mùa và cũng như thuốc bổ cho mùa xuân.

▪ Từ thời trung cổ Moyen Age, tuy nhiên, Cây Vấn vương thơm Asperula odorata đã được sử dụng cho những rượu mùi thơm, rượu mạnh eaux de vie và những thức uống khác, thạch đông gelées, và những salades trái cây.

▪ Những lá khô Cây Vấn vương thơm Asperula odorata có thể làm thơm những sắc gói, hoặc những gối ngủ hoặc dùng như một sườn của vòng hoa .

Thực phẩm và biến chế :

Bộ phận ăn được : Hoa và lá .

Sự sử dụng : gia vị, thức uống, trà .

Lá – dùng sống hay chín.

▪ Những lá có chứa một coumarine thơm ( như cỏ tươi mới cắt ), nó được sử dụng như một hương liệu trong thức uống làm cho mát và cũng được thêm vào trong salades trái cây, ..v..v..

▪ Những lá được ngâm vào trong rượu trắng để chế biến một « Maitrank », một thức uống thơm bổ aromatique tonique được thực hiện trong Alsace.

▪ Một trà thơm và ngon được thực hiện từ lá và hoa Cây Vấn vương thơm Galium odoratum, màu xanh lục khô.

▪ Lá Cây Vấn vương thơm Galium odoratum hơi héo được sử dụng, trà một hương vị cỏ tươi.

▪ Những hoa Cây Vấn vương thơm Galium odoratum thơm được tiêu dùng hoặc sử dụng như một trang trí.

Nguyễn thanh Vân