Tâm sự

Tâm sự

dimanche 11 novembre 2018

Kinh giới Mễ - Mexican Tea

Mexican Tea
Trà Mễ - Kinh giới Mễ
Chenopodium ambrosioides - L.
Chenopodiaceae
Đại cương :
▪ Danh pháp  Khoa học đồng nghĩa :
- Dysphania ambrosioides
▪ Danh pháp thông thường :
- Épazote,
- Indian goosefoot;
- Jerusalem-tea;
- Spanish-tea;
- ambroisie du Mexique;
- chenopode ambroisine;
- feuilles à vers ;
- herbe à puces;
- herbe à vers;
- thé du Mexique, ……
▪ Tên Việt Nam :
- Trà Mễ, Kinh giới Mễ, Dầu giun, Rau muối dại, Kinh giới đất.
Lịch sử và nguồn gốc :
▪ Cây có nguồn gốc ở Trung MAmérique centrale và Nam Mexique, Cây Kinh giới Mễ épazote đã được sử dụng từ lâu trong những khu vực này.
Yucatan như trong Amazone ( bởi những thổ dân Tikuna), hoặc trong Nam Mỹ Amérique du sud (Siona-Secoya, Kofan) nó được biết đến như những hiệu năng y học của nó.
Thảo dược này được phát tán trong tất cả những bộ phận ấm áp trên quả địa cầu, đặc biệt như một thuốc diệt trừ giun sán vermifuge : từ Châu Phi đen Afrique noire đến Tàu.
Những sự sử dụng trong nấu ăn vẫn còn hiếm hơn.
Vào đầu thế kỷ 20 ème, đây là một trong những thuốc diệt trừ giun sán vermifuges chánh được sử dụng cho người cũng như cho những động vật ( loại variété anthelminticum).
Cây được trồng từ thời tiền sử trong những vùng xuất xứ của nó ( Trung và Nam Mỹ Amérique centraleSud), và gần đây trong những vùng ôn đới nóng đến cận nhiệt đới của Châu Âu Europe và của Hoa KÉtats-Unis (Missouri, Nouvelle-Angleterre,), đôi khi trở thành loài thực vật xăm lấn của cỏ dại.
Nó thể hiện hành vi xăm lấn với những tác động kinh tế và môi trường trong nhiều nơi trên thế giới (Cambodge, Hong-Kong, République de Corée, Philippines, Taïwan, Vietnam, île Maurice, Namibie, Afrique du Sud, Hawaï, Chili, Galapagos, Croatie, Grèce, Sardaigne, Espagne, Australie, Fidji, Polynésie française, Nouvelle Calédonie, île Norfolk, Papouasie Nouvelle Guinée).
Thực vật và môi trường :
Mô tả thực vật :
Cây bụi hằng niên từ 40 đến 80cm cao, hình trụ có góc cạnh, xốp, có một mùi hăng, gần như không có lông với những sợi lông trắng rải rác.
Cây thích mọc trong những đống chất thải. Thân thẳng đứng và chia nhánh từ gốc nhất là khi cây được cô lập, thường có những sọc đỏ, có lông với một màu đỏ nhạt. Cây được bao phủ bởi những tuyến không cuống làm cho nó nhớt và có một hương thơm mạnh.
Những nhánh mọc đều và giảm kích thước về phía ngọn cây, điều này làm cho Cây có dạng kim tự tháp.
, nguyên, đơn, hình mũi dáo thuôn dài, nhọn ở đỉnh, giảm ở đáy lá, có răng gần như toàn bộ không đều nhau, dài từ 2,5 đến 14 cm và rộng từ 1,5 đến 3,5 cm, mặt trên màu xám, láng màu xanh lá cây bóng, mặt dưới nhẹ hơn rải rác những tuyến nhỏ màu vàng trong suốt chứa đầy những chất lỏng có mùi hôi khó chịu, với một cuống nhỏ, gân lá nổi bật ở mặt dưới.
Phát hoa, rất phân nhánh, bao gồm những hoa dạng tiểu cầu nhỏ màu xanh lá cây có đường kính khoảng từ 0,5 đến 1,5 mm, tập hợp thành nhóm 4 đến 5 không cuống. Những tập hợp này thành những gié dài ở ngọn. Mỗi gié nhỏ được bao bọc bởi những lá hoa nhỏ hình mũi dáo.
Hoa, kín đáo, màu vàng nhạt hợp lại thành gié, thường màu đỏ nhạt, hình cầu không cuống, được chèn vào trong những nhánh cuối cùng tỏa rộng.
 - bao phần, màu vàng, nhô ra.
◦ Những hoa cái, hiện diện từ 3 đến 5 tépale (đài hoa và cánh hoa giống nhau ), trong khi những hoa lưỡng phái có từ 4 đến 5.
- Những đài hoa có thể nhiều hay ít hàn dính với nhau.
- Những tiểu nhụy 4 hoặc 5 nhưng bị hủy có thể giảm số này.
- Bầu noãn hình cầu.
Trái, nhỏ, dạng thấu kính, ban đầu màu xanh lá cây sau đó màu đen, ngoại quả bì láng, bao bọc bởi những tépales. Bên trong chỉ có 1 hạt.
Nó dường như rằng trên thực tế là một tập hợp của “ vi sinh vật micro espèces ”.
Hạt, rất nhỏ, từ 0,5 đến 1,5 mm đường kính, hình thấu kính bóng láng màu nâu đến đen nhạt.
Bộ phận sử dụng :
Toàn Cây, lá, hạt, dầu hạt.
Thành phần hóa học và dược chất :
Một số hợp chất hóa học của Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides cho thấy những hoạt động chống lại một số dòng tế bào ung thư cellules cancéreuses trong phòng thí nghiệm in vitro, nhưng nó cũng được ghi nhận là thành phân gây ung thư cao cancérigène ở chuột.
▪ Tuy nhiên, một nhóm người Nigéria, kết luận vào năm 2007, rằng những trích xuất của Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides không :
- gây đột biến mutagène,
- cũng không gây độc tế bào cytotoxiques.
▪ Tự điển Merriam-Webster định nghĩa dầu Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides như :
- "a colorless or pale yellow toxic essential oil of unpleasant odor and taste, ... formerly used as an anthelmintic"
(một dầu thiết yếu độc hại toxique không màu incolore hoặc màu vàng nhạt jaune pâle với một mùi hôi và một hương vị khó chịu , ... trước đây được sử dụng như :
- một thuốc diệt trùng giun anthelminthique).
Dầu thiết yếu của Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides chứa đến :
- 70% ascaridole,
- limonène,
- P-Cymène,
- và với số lượng nhỏ hơn của nhiều loại monoterpènes khác.
và dẫn xuất của monoterpèniques như là :
- (α-pinène, myrcène, terpinène, thymol, camphre, trans-isocarveol).
▪ Ascaridole (1,4-peroxido-p-menth-2-ène)
là một hợp chất khá hiếm từ những gia vị, một cây khác có những tương đồng bởi thành phần của nó trong peroxydes monoterpèniques là Cây boldo tên khoa học Peumus boldus.
▪ Ascaridole
là độc hại toxique, thể hiện một hương vị hăng cay không dễ chịu và là một chất nổ nhạy cảm với những va chạm ở trạng thái nguyên chất đậm đặc.
Đặc biệt là nguyên chất trục xuất những loài ký sinh của Cây.
▪ Nồng độ ascaridole sẽ thấp trong những Cây Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides ở Mexique hơn trong nhửng Cây được trồng trong Châu Âu Europe hoặc trong Châu Á Asie.
▪ Những loại được trồng cho nấu ăn có một nồng độ thấp hơn của những thành phần :
- limonene,
- p-cymene Pinocarvone
- vết của a-pinene,
- myrcene,
- p-cymene,
- terpinene,
- thymol,
- camphor,
- và trans-isocarveol
Đặc tính trị liệu :
Bên ngoài cơ thể, Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides được sử dụng để lau rửa :
- những bệnh trĩ hémorroïdes,
như một thuốc dán đắp cataplasme để giải độc détoxifier :
- những vết rắn cắn morsures de serpents,
- và những chất độc khác poisons,
và có những  đặc tính :
- hóa sẹo chữa lành vết thương cicatrisantes.
▪ Cây nguyên là :
- thuốc giảm đau analgésique,
- chống suyễn antiasthmatique,
- tống hơi carminative,
- thuốc dạ dày stomacale,
- và diệt giun sán vermifuge.
Hạt hoặc dầu thiết yếu ly trích từ những hạt Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides, đã được sử dụng.
Nó rất có hiệu quả chống lại hầu hết những loài ký sinh parasites, bao gồm :
- biến hình trùng amibe trách nhiệm của bệnh kiết lỵ dysenterie,
nhưng ít có hiệu quả chống lại loài sán dây ténia.
▪ Dầu được sử dụng ở bên ngoài cơ thể để chữa trị :
- chân của vận động viên pieds d'athlètes,
- và những vết chích côn trùng piqûres d'insectes.
Trong một báo cáo đây là một dầu thiết yếu được sử dụng, dầu này thu được từ những hạt hoặc những cành hoa florifères, nồng độ của nó cao nhất trong những cành hoa florifères trước khi hạt hình thành, nó chứa khoảng :
- 0,7% dầu thiết yếu huile essentielle
trong đó gần 50% là hoạt tính chất ascaridole C10H16O2 trục loài giun sán vermifuge actif.
Dầu thiết yếu Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides phẩm chất tương tự như từ những Cây trồng dưới khí hậu nóng và những nơi có khí hậu mát.
▪ Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides được biết cho những đặc tính :
- trục diệt giun sán vermifuges,
- chống co thắt antispasmodiques,
- bệnh thuộc dạ dày stomachiques,
- và thuốc tống hơi carminatives.
▪ Người ta khẳng định rằng Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides cho phép tránh :
- những đầy hơi flatulences. Mô hình : Medcn
Nó cũng được sử dụng cho những trường hợp :
- vô kinh, mất kinh aménorrhée, Mô hình : Medrs
của :
- đau bụng kinh dysménorrhée,
- bệnh sốt rét paludisme,
- chứng máy tay, múa giật chorée,
- những chẫn đoán cuồng loạn diagnostics d'hystérie ( ngày nay là mất huy tính discrédités),
- viêm nước catarrhe,
- và bệnh suyễn asthme. Mô hình : Medrs
Kinh nghiệm dân gian :
▪ Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides là một thực vật ở Trung MAmérique centrale được sử dụng từ nhiều thế kỷ dùng để trục xuất :
- những trùng giun ký sinh vers parasites của cơ thể .
▪ Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides chủ yếu được sử dụng như thuốc trục diệt giun sán vermifuge truyền thống bởi những người dân nam Mỹ sud-américaines và ngày nay cũng sử dụng trong Châu phi Afrique và trong Tàu.
Trong những dược điển pharmacopées truyền thống ngưởi dân guyanaise,
▪ Những dân Créoles dùng Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides ngâm trong nước đun sôi infusion, để :
- diệt trừ giun sán vermifuge,
- và chống bệnh cúm antigrippale
ở những trẻ em, trong khi những người lớn trưởng thành dùng ngâm trong :
- rượu rhum.
▪ Những người Wayãpi tiêu thụ trong nước nấu sắc décoction rất nóng chống lại :
- những đau dạ dày maux d'estomac,
- và những nội xuất huyết hémorragies internes liên quan đến những rơi té đụng chạm chute.
▪ Những người Palikur bào chế một nước nấu sắc mặn décoction salée, để :
- trục diệt giun sán vermifuge,
hoặc trà tisane để :
- thanh lọc máu "purifier le sang".
▪ Ở Honduras, cũng như ở những nước khác của Châu Mỹ latine Amérique latine, người ta tiêu thụ toàn cây hoặc những nghiền nát pha trộn với nước để chữa trị :
- những bệnh nhiễm trùng infections ở người.
▪ Trong vài vùng của Châu Mỹ latine Amérique latine, Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides cũng được sử dụng để chữa trị :
- những bệnh nhiễm ký sinh trùng infections parasitaires của gia cầm bétail.
▪ Vào đầu những năm 1900, Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides đã được sử dụng như một thuốc diệt trùng giun anthelminthique để chữa trị :
- những giun đủa ascaris,
- và những sán  móc ankylostomes
ở những người, những mèo, những chó, những ngựa và những heo.
Nó thường là dưới hình thức của một dầu Trà Mễ chénopode. Người ta đôi khi gọi là "Baltimore Oil", do bởi một nhà máy lớn sản xuất ở Baltimore trong Maryland chuyên sản xuất ly trích ra dầu này.
Chénopode đã thay thế bằng thuốc trừ trùng giun anthelminthiques khác, hiệu quả hơn và ít độc hại hơn toxiques trong những năm 1940.
Nghiên cứu :
Không biết, cần bổ sung.
Hiệu quả xấu và rủi ro : 
▪ Độc tính Toxicité
▪ Những liều dụng vượt quá của dầu thiết yếu, gây ra những triệu chứng bao gồm :
- những viêm dạ dày - ruột gastro-entérite nghiêm trọng với đau nhức,
- những ói mữa vomissements,
- và tiêu chảy diarrhée.
Người ta đôi khi tìm thấy những tử vong ở con người ( do chất ascaridole C10H16O2).
▪ Những nguy hiểm :
Dầu thiết yếu của hạt và những cành hoa Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides là rất độc hại toxique. Vượt quá, điều này có thể gây ra :
- những chóng mặt vertiges,
- ói mữa vomissements,
- những co giật convulsions,
- và thậm chí tử vong .
▪ Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides cũng có thể là nguyên nhân :
- viêm da dermatite,
- hoặc phản ứng dị ứng allergiques khác.
▪ Những và những hạt của tất cả những thành viên của giống Cây Dysphania là nhiều hay ít ăn được.
Tuy nhiên loài của giống này chứa những thành phần chất saponines, mặc dù thường có với một số lượng rất nhỏ để gây ra những tổn thương.
Mặc dù độc hại toxiques, những thành phần chất saponines được hấp thu kém bởi cơ thể con người và hầu hết đi qua không có vấn đề.
Nó cũng được phân hủy khi trải qua quá trình nấu ăn.
◦ Những chất saponines được tìm thấy trfong nhiều loại thực phẩm, như là một số loại đậu haricots.
◦ Những chất saponines là độc hại hơn nhiều toxiques cho một số sinh vật, như là những loài cá poissons, và những bộ lạc săn bắn truyền thống đã đã bỏ vào tronng những con suối, những hồ ….v…v… một số lượng lớn để làm choáng váng hoặc giết những loài cá.
▪ Những Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides cũng chứa những acide oxalique, trong một số lượng lớn, có thể cố định giữ chặc lại một số nhất định những chất dinh dưởng chứa trong những thực phẩm.
Tuy nhiên, ngay cả khi xét lại điều này, những rau xanh này rất bổ dưởng trong một số lượng hợp lý.
Sự nấu ăn của Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides sẽ giảm hàm lượng thành phần acide oxalique.
▪ Những người có xu hướng mắc những bệnh như :
- thấp khớp rhumatismes,
- viêm khớp arthrite,
- chứng thống phong goutte,
- sạn thận calculs rénaux,
- hoặc độ acide tăng cao hyperacidité
nên đặc biệt thận trọng nếu Cây này bao gnồm trong chế độ ăn uống của họ, bởi vì nó có thể làm nghiêm trọng thêm tình trạng của họ.
▪ Sự sử dụng thận trọng và tốt nhất là dưới sự theo dỏi của một người chuyên môn có khả năng thật sự.
▪ Không nên nhịn ăn, bụng đói trước khi sử dụng nó và những trường hợp của sự ngộ độc intoxication đã  xảy ra bởi sự chữa trị này.
● Phụ nữ mang thai :
- Sự tiêu thụ của nó nói chung sẽ là tránh cho những trẻ em nhỏ tuổi.
- Phương thuốc này không được qui định ở những phụ nữ mang thai femmes enceintes.
Ứng dụng :
● Ứng dụng y học :
▪ Nước ngâm trong nước đun sôi infusion Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides có thể được sử dụng như một phương thuốc :
- tiêu hóa digestif,
bởi vì nó cho phép giải quyết một loạt những vấn đề, như là :
- những đau bụng tiêu chảy coliques,
- và những đau dạ dày douleurs d'estomac.
▪ Những Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides được thêm vào với một số lượng nhỏ như là một hương liệu cho những món ăn khác nhau của đậu nấu chín haricots cuits, bởi hoạt động của nó :
- tống hơi carminative có thể giảm những đầy hơi flatulences.
● Ứng dụng khác :
▪ Cây được sử dụng như xông khói fumigant chống những loài muỗi moustiques và cũng được thêm vào những phân bón engrais để ức chế những ấu trùng của những loài côn trùng larves d'insectes.
▪ Những thuốc nhuộm vàng kim / xanh lá cây có thể thu được từ những Cây nguyên.
Thực phẩm và biến chế :
, dùng nấu chín.
▪ Cây Trà Mễ Dysphania ambrosioides được sử dụng như lá rau xanh légume-feuille, để pha trà thảo dược hoặc như những gia vị để cho những hương vị cay.
▪ Những lá mềm  đôi khi được sử dụng như một loại rau potagère.
▪ Những có một mùi nặng do sự hiện diện của những chấm nhựa résineux và những lông trĩn dính.
▪ Được sử dụng làm gia vị trong những súp, ….v…v…, nó giảm những đầy hơi nếu được ăn chung với những đậu haricots.
▪ Dùng tươi, nó phát triển một hương vị mạnh của nhựa résineuse, hăng chát âcre, khó có thể diển tả, gợi lên như rau kinh giới origan, hồi xanh Anis vert, thì là tây fenouil, hoặc giống rau thơm estragon.
Người ta thường so sánh mùi thơm tinh dầu térébenthine của nó, với créosote, với những cam quít agrumes, với sarriette hoặc với bạc hà menthe.
Mặc dù, nó đã bắt rễ đi sâu vào trong những công thức nấu ăn truyền thống, nó được khuyến cáo triệt để chỉ nên sử dụng những lá trong nấu ăn, và với nhiều thận trọng.
▪ Những lá sống chỉ được tiêu thụ trong một số lượng nhỏ.
▪ Hạt, dùng nấu chín.
▪ Hạt nhỏ, mỏng manh, nó phải ngâm vào trong nước một đêm và rữa thật kỹ trước khi sử dụng để loại bỏ tất cả những chất saponines.
▪ Ngâm trong nước đun sôi lá infusion, là một thay thế cho trà thé.

Nguyễn thanh Vân

Aucun commentaire: