Jussie rampante
Rau dừa nước
Jussiaea repens L.
Onagraceae Oenotheraceae
Đại cương :
Cây rau dừa nước sống tự nhiên hay trồng trong những môi trường nước không sâu, những suối chảy, ao hồ và những đầm nước ngọt ở Việt Nam, Phi luật Tân, ở độ cao altitude thấp và trung bình.
Thực vật và môi trường :
Mô tả thực vật :
Cây thủy sinh nổi hay nê thực vật, rể phao xốp trắng. Thường niên, thân kéo dài, có rể bám xuống đất hay dạng phao trôi nổi trên mặt nước, thân đứng thẳng, láng hay có lông mịn.
Lá mọc xen, phiến lá xoan ngược, chót tà, không lông mặt trên, có lông mịn mặt dưới, phiến lá giảm dần vào cuống lá, lá nguyên.
Hoa to, đơn độc, màu vàng ngà, có cuống nhỏ, ngắn hơn lá, lá đài hình tam giác, đài hoa hình ống không kéo dài lên trên, bầu noản 5 buồng, hình mũi mác nhọn, 5 cánh hoa hình bầu dục, dài gắp đôi đài hoa, 10 nhụy đực, vòi nhụy hình sợi tận cùng bởi một nướm.
Rể : có hai loại rể :
- một hệ thống rể thường trông giống như rể của cây bắp.
- một loại rể xốp do sự hiện diện của những mô xốp cho phép có thể lưu thông không khí, bảo đảm thân thực vật có thể nổi trên mặt nước.
Cây thường sống thành tập đoàn liên kết với nhau, kết hợp chằng chịt.
Viên nang kéo dài, hình trụ, láng hay mịn, dài 3 – 4 cm, có cọng dài 1,5 – 3 cm, hột nhỏ, nhiều.
Thời gian trổ hoa vào tháng 6 đến tháng 9.
Bộ phận sử dụng :
Toàn bộ cây rau dừa nước,
Thu hoặch trong năm, người ta rữa sạch, phơi khô dưới ánh nắng mặt trời hoặc dùng tươi.
Thành phận hóa học và dược chất :
Một avicularin acylated, mới được biết :
- avicularin 2'' - (4'' '-O-n-pentanoyle)-gallate,
với 12 chất chuyển hóa đã được cô lập của dung dịch trích acétate d’éthyle, phần trên không của rau dừa nước Jussiaea repens L. (Onagraceae). Cấu trúc đã được thành lập như :
1- trifolin 2''-O-gallate,
2- quercetrin,
3- guaijaverin,
4- reynoutrin,
5- juglanin,
6- avicularin,
7- hyperinflation,
8- trifolin,
9- hyperinflation 2''-O-gallate,
10- rutine,
11- kaempférol,
12- và quercétine,
Và có chất chống oxy hóa quan trọng, những hoạt động chống viêm sưng và chống tiểu đường.
Ngoài ra một vài chất flavonoïdes được cô lập cho thấy hoạt động gây độc tế bào chống những tế bào ung thư Ehrlich.
- Hợp chất flavone,
- nhiều chất nhầy,
- nhiều Na, K
Dinh dưởng :
- Chất đạm protide,
- đường glucide,
- chất cellulose,
- tro,
- muối khoáng Ca, P, Fe,
- chất caroten,
- và vitamine C
Đặc tính trị liệu :
- hạ sốt antipyrétique,
- lợi tiểu diurétique,
- chất làm mát máu réfrigérant du sang
- thuốc giải độc antidote.
- kháng sinh antibiotiques,
- chống viêm sưng anti-inflammatoires,
- giảm sưng soulage l'enflure.
Nghiên cứu :
● Chất chống oxy hóa : Nghiên cứu cho thấy chiết xuất từ dung dịch thô chứng minh là sự hoạt động chống oxy hóa năng hoạt nhất trong :
- acide rosmarique,
- hợp chất kaemferol,
- và trong quercétine.
● Molluscicide : Trong những nghiên cứu của 43 loài thực vật từ 33 họ khác nhau, 11 loài , bao gồm giống rau dừa nước Jussiaea repens đã chỉ rỏ hoạt động molluscicidal chống những loài nhuyễn thể loài ốc mollusca ( Bullinus truncatus và Biomphalaria pfeifferi )
Ứng dụng :
● Trong vùng Tây Nam Trung Quốc, cây rau dừa nước được dùng để ăn như rau xanh légume.
● và được sử dụng để chữa trị :
- lạnh với sốt,
- ho dữ dội,
- không có khả năng đi tiểu.
Ngoài ra còn dùng để chữa những bệnh như :
- bệnh than,
- bong gân,
- rắn cắn.
Liều dùng :
- Nấu sắc, nấu 15 đến 30 g rau dừa nước khô để uống .
- Đập nát rau dừa tươi như thuốc dán đắp trên chổ sưng của bệnh than, bong gân và rắn cắn.
● Tại những vùng biển Caribbean, thuốc sắc décoction được sử dụng như chất làm se astringent cho bệnh lỵ.
► Theo y học truyền thống Việt Nam :
Những vị thuốc từ rau dừa nước dùng để chữa trị những bệnh như:
● Chữa tiểu buốt gắt, tiểu ra máu (chứng trọc lâm):
- nấu sắc rau dừa nước tươi 200g, uống ngày nhiều lần.
● Chữa tiểu ra dưỡng trấp tức tiểu nước tiểu đục như sửa như nước vo gạo (viêm cầu thận):
- nấu sắc rau dừa nước và mã đề mỗi thứ 50-100g để uống.
● Chữa ho khan (do phế nhiệt):
- rau dừa nước 100g, rau má tươi 100g, gừng 3 lát, nấu sắc uống.
● Chữa bệnh trẻ em đầu sài lở:
- cây rau dừa nước tươi giã, vắt nước cốt trộn với dầu mè đắp bên ngoài.
● Chữa sạn đường tiểu :
- Rau dừa nước, rau ngò om (rau ngổ), mỗi thứ 100g sắc nước uống ngày 3 lần, uống nhiều ngày.
● Chữa sốt lên ban sởi :
- Rau dừa nước, rau kinh giới, rau ngò rí (rau mùi) tươi mỗi thứ 40-60g nấu sắc, thêm gừng tươi 3 lát, nấu sắc uống ngày vài lần.
● Rau dừa nước dân gian còn dùng chữa :
- tăng huyết áp, kèm chân phù tiểu ít,
- mụn nhọt bằng cách sắc uống,
- chữa nhọt mũ abcès,
- viêm tuyến vú,
- tuyến mang tai,
- bệnh zona,
- chàm,
- rắn cắn bằng cách dùng cây tươi rửa sạch giã nhuyễn vắt nước uống trong, bã đắp ngoài.
Nguyễn thanh Vân
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire