Phú vĩ nhám - Húng - Korean mint

Korean mint

Húng Đại Hàn

Phú vĩ nhám

Agastache rugosa - (Fisch.&C.A.Mey.)Kuntze.

Lamiaceae

Đại cương :

Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa (giống Agastache) là những Cây thân thảo, sống lâu năm, thuộc họ Lamiaceae (Labiatea), giống Húng menthe này bao gồm khoảng 30 loài, trong đó nhiều loài được trồng như một cây cảnh, một cây cho mùi thơm, hoặc dùng làm gia vị.

Bên cạnh phương diện trang trí bởi những hoa xinh đẹp của nó, nó còn được dùng như một loại hương liệu trong nấu ăn ở Bắc Mỹ và Châu Á.

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa có nguồn gốc ở Tàu và được lan rộng sang Nhật Bản và Đại Hàn, Lào và Nga sô, sau đó du nhập vào trong Âu Châu Bắc Mỹ Amérique du Nord,

▪ Agastache chịu đựng hầu hết những đất như acide, trung tính và kiềm, với một sự ưa trhích những nơi ánh sáng đầy đủ, giàu chất dinh dường và ẩm, cần thiết ở những nơi đất thoáng. Cây sống trong những vùng núi, trong đặc biệt bởi những nơi có dòng nước và trong những thung lủng ở khắp nơi trong Nhật Bản nơi có ánh nắng nhiều, nhiều hay ít trong những cánh đồng có đá với những độ cao 1500 m so với mực nước biển.

"Agastache" đi từ tiếng Hy lạp  "agatos" có nghĩa là « đáng ngưỡng mộ admirable ».

Theo Giáo sư Phạm hoàng Hộ, Cây được gọi tên là Phú vĩ nhám, tìm gặp ở Sapa và Nghệ Tỉnh và còn được gọi là Húng Đại Hàn do từ Korean mint hay Korean menthe.

Thực vật và môi trường :

Mô tả thực vật :

Thân thẳng, là một cây sống lâu năm hoặc 2 năm, tăng trưởng khá nhanh đạt đến 0,5-1,5 m cao với 7-8 mm đưòng kính, có lông mịn ở phần bên trên, phân nhánh, bên dưới láng.

Lá, giảm dần dần hướng bên trên, cuống lá 1,5-3,5 cm, phiến lá bó thành chuổi hình trứng thuôn dài 4,5-11 x 3-6,5 cm, mặt trên hơi láng, mặt dưới có lông, có tuyến, bên dưới lá có hình trái tim hoặc hiếm khi có hình cái nêm, bìa phiến có răng, nhọn.

Phát hoa, gié hoa chắc đặc, hình trụ, 2,5-12 x 1,8-2,5 cm, phát hoa hình mác thẳng, dưới 5 x 1-2 mm bên dưới, 2-3 mm đỉnh ngọn, cuống gié 3 mm.

Hoa, lưỡng phái ( trong hoa có cả 2 cơ quan đực và cái ). Thụ phấn bởi những con ong.

- đài hoa, ít nhiều màu tím hoặc màu đỏ tím, hình ống chóp nhọn 8-12 mm, có lông tuyến màu vàng,  vành miệng họng ống hơi xiên, răng tam giác mũi dáo, 3 răng sau 2,2 mm, 2 răng trước hơi ngắn hơn.

- vành hoa màu xanh tím, 8 mm, có lông ở bên ngoài, bên dưới ống 1,2 mm rộng; hơi nhô ra ngoài, từ từ mở giản ra với 3 mm rộng ở họng miệng hoa, môi trên thẳng, hình chử V, thùy giữa rộng hơn môi dưới 2 x 3,5 mm, toả rộng ra, bìa dợn sóng, thùy bên hình bán nguyệt, đỉnh có lông mịn.

- Bầu noãn, đỉnh có lông mịn. 

Trái, là những bế quả màu nâu, hình trứng chữ nhật, 1,8 x 1,1 mm, mặt lưng có rãnh. 

Bộ phận sử dụng :

Thân, lá.

Thành phần hóa học và dược chất :

● Những hợp chất hóa học hiện diện trong Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa gồm có :

▪ estragole, trong Cây ,

▪ p-anisaldéhyde, trong Cây ,

▪ 4-méthoxycinnamaldéhyde, trong nhánh non,

▪ pachypodium, trong lá,

▪ methyl chavicol (60,01 à 88,43%),

▪ d-limonène

▪ caryophyllene

▪ acide Hexadecanoic

▪ acide linoléique

▪ octahydro-7-méthyl-méthylène-4- (1-méthyléthyl) -1H-cyclopenta [1,3] cyclopropane [1,2] benzène.

● Cây Phú vi nhám Agastache rugosa có đặc tính :

- kháng khuẩn Antibactérien,

- chống nấm Antifongique,

- hạ sốt Antipyrétique,

- chất mùi thơm Aromatique,

- chống ung thư Anti-cancéreux,

- thuốc tống hơi Carminative,

- làm đổ mồ hôi Diaphorétique,

- giải nhiệt Fébrifuge,

- chất làm lạnh Réfrigérant,

- và những đặc tính thuộc dạ dày stomachiques,

và những đặc tính khác.

● Những thành phần hóa học hiện diện trong rễ :

Rễ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa, có :

- acide maslinique,

- acide oléanolique,

- acide rosmarinique,

- 3-O-acétyl oléanolique aldéhyde,

- acacétine,

- tilian,

- agastache,

- daucosterol,

- β-sitostérol,

- và déhydro agastol.

▪ Agastaquinone là một quinone diterpénoïde tìm thấy trong rễ Cây Phú vi nhám Agastache rugosa này.

▪ Những dầu thiết yếu trong Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa, bao gồm :

- estragole,

- méthyl chavicol,

- d-limonène,

- caryophyllène,

- và acide hexadécanoïque.

▪ Lignanes trong Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa

- agastinol,

- và agastenol.

Đặc tính trị liệu :

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa thường được sử dụng trong những tiệm thuốc Tàu , nơi đây nó được xem như một trong 50 thảo dược nền tàng.

Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được sử dụng rộng rãi trong những tiệm thuốc thảo dược Tàu. Nó được ghi nhận ngày đầu tiên được sử dụng khoảng 500 năm sau J.-C.

Cây Húng Đại hàn Agastache được kết hợp với những cơ quan như :

- phổi poumons,

- lá lách rate,

- và dạ dày estomac

và được phân loại như có một bản chất :

- ấm áp chaleureuse,

- và vị chát goût âcre,

- và mùi hương thơm aromatique.

▪ Được xem như một thảo dược “ làm nóng ấm ”, nó được sử dụng trong những tình hưống nơi có “ độ ẩm ” như trong hệ thống tiêu hóa système digestif,

điều này dẫn đến cho những điều kiện :

- một tiêu hóa kém mauvaise digestion,

- và giảm sinh khí vitalité.

▪ Những lá và những thân Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa là :

- kháng khuẩn antibactériens,

- chống nấm antifongiques,

- chất mùi thơm aromatique,

- thuốc tống hơi carminative,

- làùm đổ mồ hôi diaphorétique,

- giải nhiệt fébrifuge

- và những bệnh thuộc dạ dày stomachique.

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được sử dụng bên trong cơ thể để :

- cải thiện khẩu vị bữa ăn améliorer l'appétit,

- và tăng cường hệ thống tiêu hóa système digestif,

▪ nó làm giảm những triệu chứng, như là :

- đầy hơi ballonnements,

- khó tiêu indigestion,

- buồn nôn nausées,

- và ói mữa vomissements.

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa cũng là một thành phần của công thức cải thiện sự cân bằng của hệ tiêu hóa digestif bằng cách giúp :

- hấp thu chất dinh dưởng absorption des nutriments,

- và chức năng đường ruột fonction intestinale.

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa cũng được sử dụng để chữa trị :

- nước tiểu đậm urine foncée,

- và một cảm giác nặng nề sensation de lourdeur,  ở những cánh tay và những chân .

▪  Lá Agastache Foeniculum có một vị của cam thảo réglisse mạnh ( tiêu biểu danh pháp tiếng Anh, anis hysope).

Những lá có thể được nghiền nát trong một trà để chữa trị :

- ho toux,

- sốt fièvre

- và cảm lạnh rhume.

▪ Mặc dù những thử nghiệm khoa học khắc khe của những yêu cầu chữa lành bệnh cho Agastache là hiếm, một nghiên cứu trong năm 1999 được thực hiện tại Đại học Quốc gia của Séoul tại Đại Hàn Corée cho thấy rằng trong những thí nghiệm trong ống nghiệm in vitro của một trích xuất của rễ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa đã ức chế một cách đáng kể hành động của một số nhất định chất đạm protéines liên quan đến sự sinh sản của siêu vi khuẩn VIH virus VIH.

Kinh nghiệm dân gian :

▪ Theo truyền thống, Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa đã kết hợp để chữa trị nhiều tập hợp khác nhau của những triệu chứng. Nó đã từ lâu được sử dụng để chữa trị :

- bệnh cúm dạ dày grippe de l'estomac,

- đau dạ dày maux d'estomac,

- buồn nôn nausées,

- ói mữa vomissements,

- tiêu chảy diarrhée,

- đày hơi bụng ballonnements abdominaux,

- và những đau bụng douleurs abdominales.

▪ Trong Tàu và nó là một trong những 50 thảo dược cơ bản được sử dụng trong y học truyền thống Tàu. Những sản phẩm hóa học được phân lập từ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa có những đặc tính :

- kháng khuẩn antibactériennes.

những trích xuất cho thấy một hoạt động :

- chống nấm antifongique trong những thí nghiệm trong ống nghiệm in vitro. 

Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa có thể có những đặc tính :

- chống gây xơ vữa anti-athérogènes.

▪ Trong nhà thuốc thảo dược Tàu, Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa cũng được sử dụng để chữa trị :

- bệnh cúm mùa hè grippe d'été,

hoặc mùa hè với những cảm lạnh rhumes kèm theo sốt nhẹ fièvre basse,

- cảm giác sung mản trong ngực plénitude dans la poitrine,

- và đau đầu maux de tête.

▪ Những thổ dân bản địa Bắc Mỹ Amérique du Nord đã mượn đặc tính khử trùng antiseptiques của nó và sử dụng để chữa trị :

- những rối loạn tiêu hóa troubles digestifs.

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được sử dụng như là một phương thuốc dân gian cho :

- ung thư cancer,

Những trích xuất của cây Phú vì nhám cho thấy một hoạt động :

- chống ung thư anticancéreuse.

Ngoài công dụng chữa trị của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa, cón có những loại khác tương tự cũng có những hiệu quả chữa trị như :

▪ Những lá Agastache nepetoides được sử dụng bởi những dân Amérindiens để chữa trị :

- những phát chẫn phun mủ của da nguyên nhân bởi những cỏ độc “ herbe à puce ”

Toxicodendron radicans.

▪ Agastache mexicana được trồng ở Mexique và được sử dụng để chữa trị :

- những rối loạn dạ dày ruột gastro-intestinaux,

- thần kinh nerveux,

- và những bệnh tim mạch cardio-vasculaires.

Nghiên cứu :

● Những thành phần phénoliques :

Trong dẫn xuất đặc biệt là acide caféique, acide rosmarinique và nhiều flavonoïdes glycosylés là những chất chuyển hóa métabolites nhiều nhất thành phần phénoliques không dễ bay hơi trong những loài khác nhau của giống Agastache.

Hàm lượng của 2 :

-  flavonoïdes,

- và acides phénoliques,

phụ thuộc vào cơ quan của cây và giai đoạn cá thể phát sinh ontogénétique, và cũng vào yếu tố bên ngoài như là :

- sự căng thẳng sinh học stress biotiques,

- và không sinh học abiotiques,

- và những điều kiện môi trường.

● Flavonoïdes :

Một trong những loại điển hình của flavones được báo cáo trong  Agastache là :

- acacétine (5,7- dihydroxy-4'-methoxyflavone),

- glycosides - tilianin (acacétine 7-O-β-D-glucopyranoside)

hiện diện trong những bộ phận trên không và những rễ của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa và Cây Agastache mexicana (Itokawavà al 1981;. Zou và Cong 1991; Tuan và al 2012;.. Hernandez-Abreu và al 2013).

Thành phần hợp chất này hình như hiện diện ở Agastache mexicana nhiều hơn ở Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa.

Cây Phú vi nhám Agastache rugosa chứa số lượng thấp hơn nhiều cùa tilianin, đạt tới 6,33 pg / g D.W. trong những hoa và còn ít hơn trong những cơ quan khác ( 2,18 pg / g trong những lá,  0,49 pg / g trong những thân, và 0,14 pg / g trong những rễ ) (Tuan và al. 2012).

Glycosides khác hơn tilianin cũng đã thu được từ những bộ phận trên không của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa :

- linarin (7-O-rutinoside de acacétine),

- và agastachoside (6 "-O-acétyl-7-β-D-glucopyranosyloxy-5-hydroxy-4 ' -methoxyflavone) (Zakharova và al., 1980).

● terpénoïdes và stérols không dễ bay hơi :

Rễ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa, nhiều diterpenoids mới đã được phân lập và xác định, như :

- một agastaquinone, màu đỏ, cũng không abietanoid (Lee và al., 1995),

và abietanoids khác :

- oxydés agastol,

- dehydro agastol,

- iso agastol ( Han 1987, Zou và Cong 1991),

- agastanone,

- và methylagastanol (Han, 1987; Lee và al 1994)..

Rễ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa cũng chứa nhiều :

- triterpénoïdes pentacycliques carboxy hóa carboxylés,

và hydroxy hóa hydroxylés của oléanane loại :

- (acide maslinique,

- acide oléanolique,

- 3-O-acétyl aldéhyde oléanolique),

ursane loại :

- (acide corosolic)

và

- những stérols β-sitostérol,

- và daucosterol (Han 1987; Zou và Cong 1991;. Estrada-Reyes và al 2004).

▪ Dầu hạt của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được nghiên cứu thành phần trong acide béo bao gồm 91% acides béo không bảo hòa insaturés, trong đó :

- 52% là C18 :3 (acide linolénique),

- 27,5% là C18: 2 (acide linoléique),

và 11,5% là acide béo đơn bảo hòa monoinsaturé :

- C18 : 1 (acide oléique) ( Zakharov và al., 1988).

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa phát hiện chứ một số lượng lớn của mỗi caroténoïde 499,2 so với 260,9 pg / g β-carotène và 277,1 so với 189,7 pg / g của lutéine (Chae và al., 2013).

● Hoạt động sinh học Bioactivité của những loài cá thể như là Cây thuốc :

Trong số 3 loài thảo dược quan trọng nhất, Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa là đối tượng chánh của hầu hết của những dữ liệu hoạt động sinh học bioactivité được công bố.

Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa là loài duy nhất có nguồn gốc từ Đông Nam Á, và nó là một thảo dược với cơ bản thực vật quan trọng trong y học truyền thống Tàu, Đại Hàn và Nhật Bản. Như vậy nó đã được nghiên cứu thường xuyên cho những hoạt động dược lý khác nhau pharmacologiques cho cả hai trong những mô hình trong ống nghiệm in vitro và trong cơ thể động vật in vivo.

Dầu thiết yếu của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được sử dụng chống lại :

- sốt fièvre,

- đau đầu maux de tête,

- đau dạ dày maux d'estomac,

- buồn nôn ốm nghén nausées matinales ( kết hợp với Scutellaria )

- và những rối loạn dạ dày - ruột khác gastro-intestinaux (Dung và al., 1996; Lee và al 2004;. Hou và Jin 2005).

● Hoạt động chống siêu vi khuẩn antimicrobienne :

Hoạt động kháng siêu vi khuẩn antimicrobienne là một trong số những đặc tính gặp thường xuyên nhất của dầu thiết yếu trích từ những thảo dược khác nhau.

Cây Agastache không là ngoại lệ. Tuy nhiên, sức mạnh của hoạt động kháng khuẩn antibactérienne và chống nấm antifongique là vừa phải ở tất cả những loài khảo sát nghiên cứu.

Estragole phân lập từ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa là hiệu quả nhất chống lại những nấm gây bệnh champignons pathogènes cho con người như một thành phần hợp chất tinh khiết hơn là như một dầu thô.

Hoạt động chống nấm antifongique của những estragole đã được chứng minh chống lại những nấm :

- Aspergillus Niger,

- Aspergillus flavus,

- Trichoderma viride,

- Candida albicans,

- Candida utilis,

- Candida tropicalis,

- Cryptococcus neoformans,

- Mucoides Trichophyton,

- Trichophyton tonsurans

- và Blastoschizomyces capitatus (Shin 2004, Shin và Kang 2003 ).

Mặc dù những giá trị của nó hầu như không đáng chú ý, những tương tác thú vị đã được chứng minh giữa dầu thiết yếu Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa và estragole nguyên chất và 2 tài liệu tham khảo của những kháng sinh antibiotiques diệt khuẩn fongicides :

- những kétoconazole,

- và amphotéricine B.

▪ Chỉ số FIC với kétoconazole là 0,19 cho estragole và 0,16 cho dầu thiết yếu Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa chống lại Blastoschizomyces capitatus và 0,28 đến 0,50 chống lại nấm Candida sp. ( Điều này chỉ định rõ ràng một tương tác hiệp đồng interaction synergique).

Mặt khác, thuốc amphotéricine B và estragole là đối kháng antagonistes chống lại nấm  Candida sp. (Shin và Pyun 2004).

● Hoạt động kháng virus antivirale :

▪ 4 méthoxycinnamaldéhyde của dầu thiết yếu Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa đã được ghi nhận để giải thích một hoạt động chống virus antivirale chống lại :

- những virus hợp bào hô hấp respiratoire syncytial con người (Wang và al., 2009).

Hợp chất này ức chế có hiệu quả chống lại ảnh hưởng bệnh lý tế bào cytopathique của virus hợp bào hô hấp respiratoire syncytial trong dòng tế bào của ung thư carcinome thanh quản người larynx humain (CI50 de 0,055 ug / ml và một chỉ số chọn lọc 898,2).

Nó có khả năng ức chế giữa siêu vi khuẩn virale bằng cách can thiệp interférant với sự định hình virus fixation virale (IC50 của 0,06 ug / ml) và quốc tế hoá intériorisation (IC50 của 0,01 ug / ml).

Ngoài ra, 4-méthoxycinnamaldéhyde 0,1 pg / ml có một tĩ lệ bảo vệ tế bào cytoprotecteur tăng cao (90%), trong khi cùng một liều của ribavirine ( một tiền chất thuốc promédicament được sử dụng như chất thay thế để kiểm soát ) đã thấy không có một hoạt động nào của loại hình này.

Tuy nhiên, chúng ta phải ghi chú rằng hóa chất 4-méthoxycinnamaldéhyde sử dụng trong nghiên cứu này phải được mua ở những công ty hóa chất như là một chất tiêu chuẩn và không thu hoạch từ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa.

● Những đặc tính chống gây đột biến anti-mutagènes và gây độc tế bào cytotoxiques :

Dầu thiết yếu trích từ những hoa của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa đã được ghi nhận để giải thích hoạt động chống gây đột biến antimutagène một cách phụ thuộc vào liều khi được thử nghiệm trong những tế bào buồng trứng  AS52 của chuột đồng hamster tàu.

Dòng tế bào AS52 là một thiết kế đặc biệt biến đổi gen, tính đột biến cao hypermutante thực hiện trong ống nghiệm của hệ thống để thử nghiệm đột biến liên quan đến sự căng thẳng oxy hóa stress oxydatif.

Dầu thô đã hoạt động nhiều hơn (14, 68 và 75% của sự ức chế tính đột biến gen mutagénicité với những nồng độ 0,2, 0,6 và 1,0 g / l, tương ứng ) mà 1 trong những 3 thành phần hợp chất riêng lẻ ( estragole -11, 16 và 38%, limonène 21, 30 và 43%, anisaldéhyde 8, 49 và 63%).

Một điều thú vị, thành phần ít phong phú của dầu anisaldéhyde ( anisic-aldèhyde ) là mạnh hơn hai hợp chất chính estragol và limonène (Kim và al., 2001a).

Trong cùng một nghiên cứu, dầu tương đối ít gây độc tế bào cytotoxiques cho những cấy nuôi tế bào gan người hépatiques, và bị ức chế cho đến dưới 12% của tĩ lệ tăng trưởng của những tế bào không được điều trị.

Mặt khác, một sự ức chế quan trọng của sự tăng trưởng của dòng tế bào ung thư cancer đã được quan sát, cũng gia tăng nhanh chóng của sự tăng sinh prolifération của những tế bào T và B gây ra bởi dầu thô, không thu được bởi một trong 3 thành phần riêng lẻ. Nó không thể kết luận từ những kết quả này, dù cho một sức mạnh tổng hợp tồn tại giữa 3 thành phần hợp chất của dầu hoặc nếu những hiệu quả quan sát được là do những thành phần nhỏ, tích cực hơn.

Một hiệu quả gây độc tế bào cytotoxique đối với nhiều dòng tế bào ung thư cancer ( phổi poumon, buồng trứng ovaire, khối u ác tính mélanome, hệ thống thần kinh trung ương SNC và ung thư ruột kết cancer du côlon) cũng đã được chứng minh bởi agastaquinone, một diterpénoïde không dễ bay hơi từ những rễ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa (Lee và al. 1995).

● Hoạt động chống oxy hóa antioxydante :

Với tầm quan trọng của Agastache sp. trong thực vật liệu pháp truyền thống phytothérapie traditionnelle và kinh tế thực vật học botanique économique trong những vùng khác nhau, người ta có thể chờ đợi ít nhiều tài liệu mô tả một hành động chống oxy hóa antioxydante một lần rất thịnh hành. Một cách khác ngạc nhiên, trái với những cây thực phẩm khác và thảo dược có liên quan, ít được công bố đề tài này.

Trong một trong số hiếm được nghiên cứu trong ống nghiệm in vivo đã được công bố cho đến nay, một chế phẩm của y học truyền thống Tàu có chứa dầu thiết yếu Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa đã có hiệu quả đáng chú ý để giảm những triệu chứng của sự căng thẳng nhiệt stress thermique.

Ở những con heo porc giữ ở nhiệt độ 40 ° C, chữa trị với cơ bản dược thảo đã giảm mức độ của malonyldialdéhyde và phục hồi hoạt động phân hóa tố superoxyde dismutases SOD và glutathion peroxydase GPx ở mức độ kiểm soát.

Trong một thí nghiệm cấy nuôi tế bào liên quan đến những thành phần riêng lẻ của chế phẩm của y học truyền thống Tàu MTC, dầu thiết yếu của thảo dược Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa là một trong số những yếu tố hiệu quả nhất (ở 100 và 200 pg / ml) trong sự cải thiện tình trạng chống oxy hóa antioxydant sau một căng thẳng nhiệt stress thermique, nhưng những khác biệt không có ý nghĩa (Guo và al., 2011).

● Hoạt động thần kinh Neurological :

Trong tương tự, (R) - (+) - pulegone của dầu thiết yếu của A. rugosa (. Syn A. formosana) Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa ( Đồng nghĩa Agastache formosana ) cũng đã cho thấy hoạt động chống dẫn truyền cảm giác đau anti-nociceptive đối với nhiệt độ và đau đớn gây ra bởi chất hóa học chimiquement ở những chuột, cũng như hệ thống thần kinh trung ương SNC- buồn CNC-déprimant  và hiệu quả chống co giật anticonvulsivants ( Sousa và al., 2011).

Người ta không biết những cơ chế tế bào của hoạt động này, nhưng một số nhất định có cấu trúc giống với chất menthol ( một monoterpène được sử dụng rộng rãi nhắm nhiều mục tiêu trung gian  trong những thụ thể của cảm giác đau đớn, bao gồm kappa-opioïde) có thể hướng dẫn nghiên cứu thâm cứu hơn trên pulegone và dầu thiết yếu Agastache (Kamata và al., 2013).

● Hiệu quả tim mạch cardiovasculaires và chống viêm anti-inflammatoires :

Tilianin thường được xem như một thành phần hợp chất hoạt động sinh học bioactif đa số, trong đặc biệt, 2 trong những loài phổ biến nhất là Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa và Agastache mexicana. Một số nhất định nghiên cứu đã được thực hiện bằng cách sử dụng tilianin được cô lập, trong khi ở những người khác, nó là dấu hiệu hóa chất thực vật phytochimique trong những trích xuất khác hoặc những phần đoạn.

Cả hai tilianin và trích xuất của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa có một hiệu quả tích cực trên giai đoạn đầu của xơ vữa động mạch sinh lý bệnh học athérosclérose physiopathologie (Hong và al., 2001).

Trong những thí nghiệm với những chuột trên chế độ ăn uống giàu thành phần cholestérol, thêm vào 1% trích xuất méthanol Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa, giảm những tĩ lệ của tổng số cholestérol ( cholestérol total ) của huyết tương plasma ( từ 1065 mg / dl đến 986 mg / dl ).

Hàm lượng cholestérol của VLDL quá thấp ( VLDL cholestérol lipoprotéin ở mật độ rất thấp  Very low density lipoprotein ), nhưng sự thay đổi không có ý nghĩa thống kê statistiquement significative (Hong và al., 2001).

Chữa trị với tilianin (0,05% trong thực phẩm ) đưa đến sự giảm ( tới 56,6%) của những vùng tổn thương trong những xoang động mạch chủ sinus de l'aorte của chuột mỡ máu cao hyperlipidémiques.

Tuy nhiên kết quả cho thấy không có sự khác biệt nào đáng kể giữa chữa trị tilianin và chế độ ăn uống giàu cholestérol cho những nhóm thử nghiệm về :

- tổng số Cholestérol (total),

- và HDL ( cholestérol tốt ).

Ngoài ra hàm lượng đường mỡ triglycérides là thấp hơn sau khi bổ sung tilianin trong những nhóm thử nghiệm của động vật, mặc dù những kết quả không có ý nghĩa thống kê statistiquement significatives (Nam và al., 2005).

Hiệu quả xấu và rủi ro : 

● Độc tính toxicité :

Bio Med cental BMC Complement Alternative Medecine. 15 décembre năm 2014. Phân tích thành phần hợp chất dễ bay hơi từ những lá, những gié hoa, và mật hoa của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa. Những lựa chọn thức ăn của những con ong được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, như là mùi hương của hoa.

Thành phần của những hợp chất dễ bay hơi ảnh hưởng trên hoạt động sinh học biologique của những thực vật có mùi thơm và sản xuất mật miel từ bản thân nó.

Trong nghiên cứu này, Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa đã được đánh giá trong khuôn khổ của một dự án để lựa chọn những loài hứa hẹn nhất của thảo dược để sản xuất mật ong hoạt động sinh học bioactif.

Khoảng không gian đầu vi chiết trích trong giai đoạn chất rắn Headspace microextraction en phase solide HS-SPME / GC-MS đã được tối ưu hóa để xác định những thành phần hoạt động sinh học dễ bay hơi trong những lá, những gié hoa, và cho lần đầu tiên, mật hoa của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa.

- Chavicol de méthyle (= estragole) là thành phần dễ bay hơi của “ Khoảng không gian đầu ” Headspace chiếm ưu thế trong những hoa với mật hoa nectar, gié hoa épis de fleurs và lá, với tổng số của 97,16%, 96,74% và 94,35%, tương ứng.

Những kết quả gần đây chỉ ra rằng HS-SPME / GC-MS có thể là một dụng cụ lợi ích để truy tìm của nồng độ estragole trong những sản phẩm với cơ bản thảo dược :

Gần đây, estragole đã bị nghi ngờ là chất :

- gây ung thư cancérigène,

- và gây độc yếu tố di truyền gêne génotoxique,

theo Ủy ban liên minh Châu Âu Union européenne trên những thuốc thảo dược.

Nghên cứu khác là cần thiết thâm cứu hơn về sự đóng góp hằng ngày trong tất cà sự an toàn của Agastache như trà hoặc mật ong miel, cũng như sự sử dụng tại chỗ.

Ứng dụng :

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được kết hợp với Cây Bán chỉ liên Scutellaria (skullcap) để chữa trị :

- những ốm nghén nausées matinales

ở những đàn bà mang thai.

▪ Những lá Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa cũng được sử dụng trong chữa trị :

- tắc nghẽn phổi congestion pulmonaire,

- tiêu chảy diarrhée,

- và đau đầu maux de tête.

Ngâm trong nước đun sôi infusion của lá Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được sử dụng trong chữa trị :

- những đau ngực douleurs d'angine.

▪ Một dung dịch dưởng da lotion chứa Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa được áp dụng bên ngoài cơ thể để chữa trị :

- những bệnh nhiễm nấm infections fongiques.

Thực phẩm và biến chế :

▪ Những lá non, dùng sống hay nấu chín  

▪ Một hương vị cây hồi anis như nồng mạnh, nó thường được sử dụng như một hương liệu aromatisant.

▪ hoặc như thêm vào salade saladier. Người ta tìm thấy một chút nguyên liệu thô và quá mạnh để sự dụng như salade.

▪ Những lá Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa có thể được sử dụng như thay thế trà thé.

▪ Người ta có thể thực hiện một trà tisane đơn giản với vài lá hoặc trong pha trộn với trà xanh.

thé vert.

▪ Những lá Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa tiêu thụ sống crus hoặc chín cuites chủ yếu trong nấu ăn Á Châu.

▪ Người ta có thể sử dụng những hoa của Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa để trang trí những món ăn và để có hương vị anis..

• Người ta có thể sử dụng hoa tươi trên những món salades trái cây salades de fruits, nhưng cũng trên những mì ngay vào lúc phục vụ để ăn .

▪ Hạt có thể ăn được.

▪ Hạt Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa không phải chắc chắn là độc hại toxique, nhưng nó rất nhỏ và sự sử dụng rất là mỏng manh.

● Nấu ăn với agastache :

▪ Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa có một vị gợi nhớ hương vị bạc hà menthe với một chút cam thảo réglisse, nhưng ít mạnh hơn. Cây này sử dụng chủ yếu để thay thế rau menthe trong nấu ăn, trong những salades và rau sống crudités, những thịt trắng viandes blanches, những rau cải hấp hơi nước cuits à la vapeur, những bánh gateaux như bánh Anh cake anglais và những thức uống mát khi mà người ta muốn có được một nước hoa ít mạnh hơn và tinh tế hơn.

▪ Trong Corée, nó gọi là (방아 잎, bangannip), và được sử dụng cho crêpe coréenne và ragoût, cụ thể hơn cho bosintang ( là một món ăn truyền thống Hàn quốc với nguyên liệu gồm chó và rau ) và Chu-eo-tang ( là một món ăn phổ biến trong nông dân Hàn Quốc đang sinh sống tại Namwon ). Chu-eo-tang là một soupe hoặc một ragoût nấu chín với loche boueux chinois. Nó được gọi là (chinois: 藿香; pinyin: xiāng huò).

• Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa trổ hoa trong suốt mùa hè ( tháng 6 juin đến tháng 10 octobre) và những con ong rất vui mừng bởi vì nó cho một hương vị hồi với mật ong anisé au miel.

• Những hoa Cây Phú vĩ nhám Agastache rugosa khô đã mất đi hương vị nhưng vẫn giữ được màu sắc của nó .

Nguyễn thanh Vân